Tutsi, zwani też Batusi, Tussi, Watusi lub Watutsi, grupa etniczna o prawdopodobnym pochodzeniu nilotycznym, której członkowie żyją na terenie Rwandy i Burundi. Tutsi stanowili tradycyjną mniejszość arystokratyczną w obu krajach, stanowiąc odpowiednio około 9% i 14% populacji. Liczby Tutsi w Rwandzie zostały znacznie zmniejszone przez inspirowaną przez rząd ludobójczą kampanię przeciwko nim w 1994 r., jednak.
Tutsi po raz pierwszy przeniknęli do tego obszaru w 14 lub 15 wieku, wchodząc z północnego wschodu w poszukiwaniu nowych ziem uprawnych. Chociaż byli wykwalifikowanymi wojownikami, uzyskali dominację nad Hutu poprzez powolną i w dużej mierze pokojową infiltrację. Tutsi nawiązali feudalne stosunki z Hutu, zdobywając dominację dzięki posiadaniu bydła i bardziej zaawansowanej wiedzy wojennej. Na czele złożonej hierarchicznej struktury politycznej Tutsi stał mwami („król”), który był uważany za boskiego pochodzenia.
Ekspansja Tutsi trwała aż do europejskiego okresu kolonialnego pod koniec XIX wieku. Do tego czasu stosunki między Hutu i ich władcami Tutsi były dość przyjazne, ale przychylność okazywana Tutsi przez belgijską administrację kolonialną (1916-61) wzmogła animozje między dwoma narodami. Tutsi utrzymali dominującą pozycję nad Hutu w Rwandzie do 1961 r., kiedy to obalono monarchię. W 1994 r., w trakcie kampanii wojskowej prowadzonej przez uchodźców Tutsi w celu odzyskania Rwandy, zdominowany przez Hutu rząd dokonał ludobójczej masakry setek tysięcy Tutsi. Nie przeszkodziło to armii wygnańców Tutsi w opanowaniu kraju wkrótce potem i obaleniu reżimu Hutu. W Burundi, dla odmiany, Tutsi zdołali utrzymać kontrolę nad rządem w obliczu okresowych buntów Hutu. W 1972 roku nieudana rebelia Hutu w Burundi została stłumiona przez rząd kosztem 100 000 istnień ludzkich, z których większość stanowili Hutu.
W przeciwieństwie do rolniczych Hutu, Tutsi uważali pracę z motyką za poniżającą i utrzymywali się z posiadania i handlu bydłem. Od czasu do czasu zubożały Tutsi był zmuszany do powrotu na ziemię, ale jego klan, gdy było to konieczne, zazwyczaj załatwiał dla niego pożyczenie bydła, symbolu wyższego statusu, aby nie stracił twarzy.
Kultury Hutu i Tutsi stopniowo integrowały się na przestrzeni wieków. Tutsi przyjęli wzajemnie zrozumiałe języki Bantu: Rwanda i Rundi, którymi pierwotnie posługiwali się Hutu. System pokrewieństwa i klanów wywodzi się prawdopodobnie z kultury Tutsi, a centralne znaczenie bydła z pewnością tak. Hutu i Tutsi wyznają zasadniczo te same wierzenia religijne, które obejmują formy animizmu i chrześcijaństwa. Te dwie grupy etniczne pozostają jednak głęboko podzielone w kwestii podziału władzy politycznej zarówno w Rwandzie, jak i Burundi.