De Romeinen stichtten Londen als Londinium in 47 na Christus, bouwden later een brug over de rivier de Theems en vestigden de nederzetting als een haven met wegen die naar andere buitenposten in Romeins Brittannië leidden.
Als de grootste Romeinse stad in Britannia bleef Londen tot 410 n.Chr. onder het gezag van Rome, een zeer aanzienlijke periode.
Luister nu
De oorsprong van Londen
Hoewel Londinium begon als een kleine versterkte nederzetting, werd het na de verwoesting door een massale troepenmacht van inheemse stammen onder leiding van koningin Boudica in 60 na Christus herbouwd als een geplande Romeinse stad en breidde het zich snel uit.
Omstreeks 50 jaar na de stichting telde Londen zo’n 60.000 inwoners.
Het leven in Londinium
Een maquette van het leven in Romeins Londen in 85-90 n.Chr. Credit: Steven G. Johnson (Wikimedia Commons).
Hoewel geromaniseerd, bestond het grootste deel van de bevolking van Londen uit inheemse Britten, waaronder soldaten, gezinnen, arbeiders, handelaars, zeelieden en slaven. Voor de gemiddelde Londenaar was het leven hard, hoewel er ontspannende bezigheden waren die door Rome waren ingevoerd, waaronder badhuizen, taveernes en amfitheaters. Mensen konden zich ook ontspannen tijdens de vele Romeinse festivals die in de stad werden gevierd.
Religie in Romeins Londen
Een van de belangrijkste archeologische vondsten in Londen uit de Romeinse tijd is een tempel voor de Perzische god Mithras, het Londense Mithraeum, dat in 1954 werd blootgelegd. De cultus van Mithras, hoewel niet Romeins of Hellenistisch van oorsprong, was een tijdlang populair in het Keizerrijk.
Voor het grootste deel echter aanbaden de Londenaren de goden van de Romeinen, die meestal waren afgeleid van het Griekse pantheon. In de late bezettingsperiode begon het christendom zijn intrede te doen.
Voorwerpen uit de Londense tempel van Mithras in het Museum of London. Credit: Carole Raddato (Wikimedia Commons).
Decline en ondergang
Londinium was op zijn hoogtepunt in de 2e eeuw toen keizer Hadrianus er een bezoek bracht op een van zijn vele reizen door het Rijk. Maar in de volgende eeuw ging het bergafwaarts. De instabiliteit en de economische problemen van het Rijk maakten de stad kwetsbaarder voor invallen van barbaren en aanvallen van piraten.
Omstreeks 200 na Chr. werd een verdedigingsmuur gebouwd, die de stad omringde. De bevolking slonk in de daaropvolgende 200 jaar.
In de 4e eeuw werden de openbare gebouwen gesloopt (misschien als gevolg van een opstand) en de nederzetting ten zuiden van de Theems werd verlaten. In 407 trok keizer Constantijn II alle troepen uit de stad terug en vervolgens liet keizer Honorius de verdediging van Londen over aan de Britten.
Hoewel sommige aspecten van de Romeinse cultuur en levensstijl bleven bestaan, vooral onder de gegoede klassen, was Londen officieel Romeins-loos.
Listen Now
Romeins Londen vandaag
Londen heeft sinds het vertrek van de Romeinen meer dan 1.600 jaar een bevolking behouden. De tijd, de elementen, afbraak en bouw hebben de meeste zichtbare kenmerken van het oude Londinium al lang verwijderd. Toch is er nog veel overgebleven, begraven onder de grond en in stedelijke elementen die door de jaren heen bewaard zijn gebleven, zoals wegen die steeds opnieuw werden geasfalteerd of de fundering van een enkel gebouw.
Sommige overblijfselen van het Romeinse Londen zijn vandaag de dag nog te zien, waaronder delen van de Romeinse Muur bij Tower Hill, het Barbican Estate en op het terrein van het Museum of London.
Opgravingen door de jaren heen hebben ook veel van het Latijnse verleden van de stad blootgelegd, zoals het Romeinse huis in Billingsgate (blootgelegd in 1848) en de ontdekking in 2013 van complete Romeinse straten en talloze goed bewaarde artefacten op de bouwplaats van Bloomberg Place in het financiële district van Londen. In 1963 werd in de Theems een Romeins schip gevonden.
Kleine artefacten zoals Romeins aardewerk, beeldjes en munten, zelfs penningen van bordelen, worden nog steeds routinematig in de hoofdrivier van de stad gevonden.