Ach, plemiona celtyckie – malowały się na niebiesko watą i biegły nago do bitwy. Prawda?
Byli naćpani jak latawiec, aby wystraszyć swoich wrogów i zwiększyć ich wściekłość, ponieważ, jak wszyscy wiemy, pył jest potężnym halucynogenem. Prawda?
Wszyscy widzieliśmy Braveheart, i ten film o Królu Arturze w telewizji – oni nawet nazywali ludzi 'Woads’ w tym, prawda? Jasne, to musi być prawda…
Though seemingly well attested in eye witness accounts, scholars question the veracity of this belief, but that doesn’t seem to filter into the body art or Celtic re-enactment communities with any great speed.
Personalnie wierzę, że starożytne plemiona Irlandii i Wysp Brytyjskich, takie jak Piktowie i bardziej południowi Brytyjczycy, wykorzystywali metody tatuowania i ozdabiania ciała jako część ich bitewnych, duchowych, a nawet codziennych rytuałów.
Herodian, w Pierwszym Wieku CE (Common Era), powiedział o plemionach –
„oni przebijają swoje ciała malowniczymi formami każdego rodzaju zwierząt. I to jest powód, dla którego nie noszą ubrań, aby uniknąć zakrycia rysunków na ich ciałach.”
Jestem jednak skłonny przynajmniej zakwestionować „fakt”, że używali oni wosku do farbowania się na niebiesko.
Najczęściej cytowanym źródłem dla tego powszechnego przekonania jest zapisany przez rzymskiego cesarza Cezara opis Bretanii, celtyckiego plemienia. Został on powszechnie przetłumaczony jako:
„Wszyscy Brytyjczycy farbują swoją skórę wadem, który nadaje im niebieskawy kolor i sprawia, że w walce wydają się przerażający”.(1)
Oryginalna łacina mówi jednak: „Omnes vero se Britanni vitro inficiunt, quod caeruleum efficit colorem”. The „vitro inficiunt” could translate classically as 'stain/dye with glaze’, or 'infected themselves with glass’.(2)
The blue colour he describes could have been caused by body paint rather than tattoos, or it is possible the tribe used scarification techniques or glass 'needles’ to tattoo themselves. Ale prawdopodobnie nie za pomocą woad. Dlaczego nie?
Woad (Isatis tinctoria)
Ale jest wspaniałym barwnikiem indygo dla materiałów, bezpiecznym, biodegradowalnym naturalnym tuszem, a także wykazuje przydatność jako konserwant drewna; jest całkiem do bani jako farba do ciała, lub tusz do tatuażu.
Jest niezwykle żrący – używany jako tusz do tatuażu dosłownie wypala się na powierzchni, i choć szybko się goi, pozostawia nadmierną ilość tkanki bliznowatej. Alas, żaden z nich nie jest niebieski.
Tatuażystka, Pat Fish, jest często cytowana jako mówiąca, że wierzy, iż Celtowie używali miedzi jako niebieskiego koloru i popiołu z drewna opałowego lub czerni do lamp dla czerni.(3)
Ślady pigmentów opartych na miedzi zostały znalezione na starożytnym ciele, wydobytym z bagna w Cheshire, UK. Wydawałoby się to wskazywać na obecność tatuaży miedzianych jakiegoś rodzaju, które byłyby zabarwione na niebiesko. Oczywiście, teraz wiemy, że miedź jest wysoce toksyczna, i nie używałbym jej na lub w naszych ciałach.
Z moich własnych doświadczeń ze sproszkowanym wadem, używając go jako farby do ciała, musiałem zmieszać go z czymś (próbowałem żelu do włosów, komercyjnego żelu do brokatu do ciała, a nawet kleju PVA!), aby spróbować i dostać go, aby pozostał na wszystkich. Nawet wtedy smugi są wszędzie albo po prostu wysycha i się łuszczy. Nie do końca przypomina zahartowanego w boju wojownika.
Nie wydaje się również, aby szczególnie zabarwiał skórę. Być może w pewnych miejscach, takich jak czubki palców czy łokcie, przebarwiłoby się w wyniku długotrwałego kontaktu. Ale tak jak prawie wszystko.
A poza tym, niebieskie, rozmazane skórki i zabarwione łokcie nie zrobią na nikim szczególnego wrażenia w bitwie, nawet jeśli poświęcisz czas na zapewnienie ich, że to prawdziwy celtycki woad.
A co do innego powszechnego przekonania, że wysocy Celtowie biegają dookoła?
Woad nie jest silnym halucynogenem. Łagodny psychotropowy, w najlepszym wypadku. Raporty o obłędzie wywołanym przez woad w czasie starożytnej bitwy/nowoczesnego festiwalu muszą być, moim zdaniem, mocno przesadzone. Pogańskie typy, zbierz swoich ludzi?
W sumie, jedyną praktyczną możliwością jest to, że woad był używany na polu bitwy jako możliwy środek do kauteryzacji ran, ze względu na swoje właściwości ściągające.
To miła myśl dla tych z nas, którzy są dumni z naszego 'celtyckiego’ dziedzictwa – i używam tego terminu w sensie akademickim, proszę to zrozumieć – będąc w stanie używać tych samych materiałów lub technik co nasi przodkowie, aby wyglądać tak samo lub być może nawet produkować te same efekty.
Widzę dlaczego może to być trudne do porzucenia. Nawet jeśli rzeczywiste dowody lub efekt osiągnięty jest rozczarowujący w najlepszym przypadku, a w najgorszym, nieco ryzykowny w rękach niedoświadczonych.
Możliwą alternatywą dla woad lub miedzi, która również byłaby dostępna w tym czasie, jest żelazo.
Juliusz Cezar, komentując wczesne plemiona celtyckie, powiedział, że miały one „wzory wyryte w swoich twarzach za pomocą żelaza”.(4) Żelazo mogłoby być ewentualnie użyte do produkcji niebieskiego atramentu lub barwnika, jeśli zajmowałby się tym ekspert.
Nie próbujcie tego w domu, dziewczęta i chłopcy! Jednakże, z czystym pięknem sztuki celtyckiej i wspaniałych artystów tatuażu, którzy są teraz dostępni, zachęcałbym do korzystania z nich, aby połączyć się z lub naśladować dawnych wojowników, a nie surowe tusze, które zatrudniali.
Po tym wszystkim, Celtowie byli niczym, jeśli nie wysoce przystosowani. Jeśli mieliby taki rodzaj wysokiej jakości atramentu, jaki jest nam obecnie dostępny, poważnie wątpię, by opiłki miedzi lub watę, mogły choćby rzucić na nie okiem.
Źródła
(1) – Philip Freeman, „War, Women, and Druids”, University of Texas Press, U.S.A. ISBN: 0-292-72545-0
(2) – Encyclopedia, Columbia University press (online): http://www.answers.com/topic/picts
(3) – np. W swoim artykule dla „An Scathán”, zatytułowanym „Celtic Tattooing: Primitive art form emerges in America”, dostępnym online na: http://www.underbridge.com/scathan/archive/1995/11_november/11.11.tattoo.html
(4) – Juliusz Cezar, „Commentarii de Bello Gallico”, circa 55 BCE (Before Common Era)
Support my work on www.Patreon.com/LoraOBrien
(This Article)
First North American Publication, Tattoo Revue Magazine.
First Canadian Publication, Celtic Heritage Magazine
.