Gdzie jest deficyt, trzeba dokonywać wyborów! Niedobór odnosi się do skończonej natury i dostępności zasobów, podczas gdy wybór odnosi się do decyzji ludzi dotyczących podziału i wykorzystania tych zasobów. Problem niedoboru i wyboru leży w samym sercu ekonomii, która jest nauką o tym, jak jednostki i społeczeństwo wybierają alokację rzadkich zasobów.
Niektóre zasoby są obfite, podczas gdy inne są rzadkie. Mamy tendencję do myślenia mniej o powietrzu, którym oddychamy, niż o tym, jak zamierzamy spędzić nasz czas w danym dniu. Dzieje się tak dlatego, że powietrza, którym można oddychać, jest pod dostatkiem, podczas gdy liczba godzin w ciągu dnia jest wyraźnie ograniczona. Nasza decyzja, by oddychać, nie jest decyzją świadomą i dlatego jest nieco nieinteresująca dla ekonomisty. Z drugiej strony, istnieje cała gałąź ekonomii, aby zrozumieć i wyjaśnić nasze wybory dotyczące alokacji czasu: ile godzin pracy i ile godzin zabawy ma fundamentalne znaczenie dla rynku pracy. To nie tylko czas ludzi, ale także ich umiejętności, których podaż jest ograniczona. Ekonomiści są zazwyczaj zainteresowani efektywnością każdej alokacji: jak można zrobić najwięcej z tak ograniczonych zasobów?
Podczas gdy ekonomia głównego nurtu skupia się na preferencjach i decyzjach jednostek w społeczeństwie, ocena alokacji ograniczonych zasobów w społeczeństwie wymaga pewnej agregacji preferencji w celu oceny użyteczności alokacji dla społeczeństwa jako całości (patrz artykuł o ekonomii dobrobytu). Tak więc, nie tylko efektywność alokacji, ale również jej sprawiedliwość, czy też sprawiedliwość dystrybucyjna, jest istotna dla badania niedoboru i wyboru. Rzeczywiście, kwestia sprawiedliwości jest centralna w debacie na temat gospodarki wolnorynkowej i planowej.
Skromność zasobu w szczególnym kontekście może być określona ilościowo, a zatem oceniona obiektywnie. Tradycyjnie, ekonomiści badali również wybory ludzi dotyczące rzadkich zasobów, tak jakby były one podejmowane za pomocą prostej, obiektywnej i racjonalnej kalkulacji. Oczywiście, podejmowanie decyzji przez ludzi nie jest czysto racjonalne; wpływają na nie również emocje. Szybko rozwijająca się poddziedzina ekonomii behawioralnej stosuje spostrzeżenia z ludzkiej psychologii, aby wzbogacić rozumienie wyboru przez ekonomistów na bardziej subiektywnym poziomie.
Podstawy podaży i popytu mówią nam, że cena rzadkiego przedmiotu będzie wyższa niż powszechnego. Zespoły marketingowe często stosują koncepcje niedoboru i wyboru wraz z pomysłami z psychologii, aby zarabiać pieniądze: jeśli można stworzyć wrażenie, że dany przedmiot jest deficytowy, niektórzy ludzie będą skłonni zapłacić za niego więcej lub przyspieszyć jego zakup. Gry umysłowe na temat niedoboru są rozgrywane poprzez oświadczenia kampanii, takie jak „Kup, póki trwa!”, „Ostatnia szansa na zamówienie!” lub „Oferta limitowana!” właśnie w celu wpłynięcia na wybór konsumenta.
Dalsza lektura
Dla ciekawej dyskusji o niedoborze jasnej definicji ekonomii i jak ekonomiści zdecydowali się przedstawić swoją dyscyplinę na przestrzeni lat, zobacz Backhouse i Medema „Retrospectives: On the Definition of Economics” (Journal of Economic Perspectives, 2009).
Good to know
Prawdopodobnie najważniejsza i najbardziej paląca kwestia naszych czasów, zmiany klimatu, jest zasadniczo problemem niedoboru i wyboru. Ponieważ powietrze, którym oddychamy, jest zagrożone, a nasze rzeki zaczynają wysychać, nigdy wcześniej nie było tak pilnej potrzeby uwzględnienia ekonomii w poszukiwaniu praktycznych rozwiązań. Poddziedzina ekonomii środowiskowej zajmuje się celami i pozwoleniami na emisję, podatkami od emisji dwutlenku węgla oraz dotacjami dla odnawialnych źródeł energii. Z pewnością będzie to jeden z najbardziej pożądanych obszarów pracy ekonomistów w nadchodzących latach.
.