Background: Choroba zwyrodnieniowa stawów (OA) jest przewlekłym schorzeniem charakteryzującym się bólem, upośledzeniem funkcji i obniżeniem jakości życia. Zidentyfikowano szereg czynników ryzyka wystąpienia OA kolana, takich jak otyłość, zawód i urazy. Związek pomiędzy OA kolana a aktywnością fizyczną lub poszczególnymi dyscyplinami sportu, takimi jak bieganie, jest mniej jasny. Poprzednie przeglądy oraz dowody, na których się opierają, przedstawiają sprzeczne lub niejednoznaczne ustalenia.
Cel: Celem tego systematycznego przeglądu było określenie związku pomiędzy bieganiem a rozwojem OA kolana.
Projekt badania: Przegląd systematyczny i metaanaliza.
Metody: Przeszukano cztery elektroniczne bazy danych, wraz z cytowaniami w kwalifikujących się artykułach i przeglądach oraz treścią ostatnich numerów czasopism. Dwóch recenzentów niezależnie przeanalizowało tytuły i streszczenia, stosując wcześniej określone kryteria kwalifikacji. Artykuły pełnotekstowe były również niezależnie oceniane pod kątem kwalifikowalności. Do badań kwalifikowano te, w których bieganie lub sporty związane z bieganiem (np. triathlon lub biegi na orientację) były oceniane jako czynnik ryzyka wystąpienia lub progresji OA kolana u dorosłych. Istotne wyniki obejmowały (1) diagnozę OA kolana, (2) markery radiograficzne OA kolana, (3) operację stawu kolanowego z powodu OA, (4) ból kolana oraz (5) niepełnosprawność związaną z kolanem. Ryzyko błędu systematycznego oceniano za pomocą skali Newcastle-Ottawa. Metaanalizę z efektami losowymi przeprowadzono z uwzględnieniem badań typu case-control badających artroplastykę.
Wyniki: Po de-duplikacji wyszukiwanie zwróciło 1322 rekordy. Spośród nich oceniono 153 artykuły pełnotekstowe; zakwalifikowano 25, opisujących 15 badań: 11 badań kohortowych (6 retrospektywnych) i 4 badania case-control. Wyniki badań z wynikiem diagnostycznym OA były niejednoznaczne. Zaobserwowano pewne różnice radiograficzne u biegaczy, ale tylko na poziomie wyjściowym w niektórych podgrupach. Metaanaliza sugeruje ochronny efekt biegania przed operacją z powodu OA: łączny iloraz szans 0,46 (95% CI, 0,30-0,71). Wskaźnik I2 wyniósł 0% (95% CI, 0%-73%). Dowody odnoszące się do wyników objawowych były skąpe i niejednoznaczne.
Wnioski: Przy obecnych dowodach nie jest możliwe określenie roli biegania w OA kolana. Dowody o umiarkowanej lub niskiej jakości sugerują brak związku z rozpoznaniem OA, pozytywny związek z rozpoznaniem OA oraz negatywny związek z operacją OA kolana. Sprzeczne wyniki mogą odzwierciedlać niejednorodność metodologiczną. Aby wyjaśnić te sprzeczności, potrzeba więcej dowodów z dobrze zaprojektowanych, prospektywnych badań.