Vorm van het Goede

Plato schrijft dat de Vorm (of Idee) van het Goede, hoewel niet de kennis zelf, en uit het Goede, de dingen die rechtvaardig zijn, hun nut en waarde verkrijgen. De mens is gedwongen het goede na te streven, maar niemand kan hopen dit met succes te doen zonder filosofisch redeneren. Volgens Plato gaat ware kennis niet over die materiële voorwerpen en onvolmaakte intelligenties die wij in onze dagelijkse omgang met de gehele mensheid tegenkomen, maar onderzoekt zij de aard van die zuiverder en volmaakter patronen die de modellen zijn waarnaar alle geschapen wezens zijn gevormd. Plato veronderstelt dat deze volmaakte typen van alle eeuwigheid bestaan en noemt ze de Vormen of Ideeën. Aangezien deze Vormen niet door de menselijke zintuigen kunnen worden waargenomen, moet de kennis die wij van de Vormen verkrijgen, gezien worden door het oog van de geest (vgl. Parmenides 132a), terwijl ideeën die ontleend zijn aan de concrete wereld van flux uiteindelijk onbevredigend en onzeker zijn (zie de Theaetetus). Hij handhaaft die mate van scepticisme die alle blijvende autoriteit ontkent aan het bewijs van het zintuig. In wezen suggereert Plato dat rechtvaardigheid, waarheid, gelijkheid, schoonheid en vele andere uiteindelijk voortvloeien uit de Vorm van het Goede.

Aristoteles’ kritiekEdit

Aristoteles bespreekt de Vormen van het Goede verscheidene malen in kritische bewoordingen in zijn beide belangrijkste overgeleverde ethische werken, de Eudemische en de Nicomacheïsche Ethiek. Aristoteles betoogt dat Plato’s Vormen van het Goede niet van toepassing zijn op de fysieke wereld, omdat Plato aan niets in de bestaande wereld “goedheid” toekent. Omdat Plato’s Vorm van het Goede geen gebeurtenissen in de fysieke wereld verklaart, hebben mensen geen reden om te geloven dat de Vorm van het Goede bestaat en is de Vorm van het Goede dus irrelevant voor de menselijke ethiek.

Andere kritiekenEdit

Plato’s Vorm van het Goede wordt vaak bekritiseerd als te algemeen. Plato’s Vorm van het Goede definieert geen dingen in de fysieke wereld die goed zijn, en mist daarom verbondenheid met de werkelijkheid. Omdat Plato’s Vorm van het Goede geen instructies bevat, of manieren voor het individu om goed te zijn, is Plato’s Vorm van het Goede niet toepasbaar op de menselijke ethiek, omdat er geen vastomlijnde methode is om goedheid na te streven. Via Socrates in De Republiek erkent Plato dat de Vorm van het Goede een ongrijpbaar concept is en stelt hij voor de Vorm van het Goede te aanvaarden als een hypothese, in plaats van het te bekritiseren om zijn zwakheden. Volgens Socrates in De Republiek is het enige alternatief voor het aanvaarden van een hypothese het weerleggen van alle bezwaren ertegen, hetgeen contraproductief is in het proces van contemplatie.

Aristoteles ziet samen met andere geleerden de Vorm van het Goede als synoniem met het idee van Eén. Plato beweert dat het Goede de hoogste Vorm is, en dat alle voorwerpen ernaar streven goed te zijn. Aangezien Plato geen definitie geeft van goede dingen, kunnen geleerden, door Plato’s Vorm van het Goede te interpreteren aan de hand van het idee van Eén, verklaren hoe Plato’s Vorm van het Goede zich verhoudt tot de fysieke wereld. Volgens deze filosofie moet een object, om tot de Vorm van het Goede te behoren, Eén zijn en de juiste harmonie, uniformiteit en orde hebben om in zijn juiste vorm te zijn.

Philosoof Rafael Ferber verwierp Aristoteles’ opvatting dat het ‘Goede’ ‘Eén’ is en schreef dat de Vorm van het Goede zelfcontradictoir is. Ferber beweerde dat Plato’s Vorm van het Goede tegelijkertijd gedefinieerd en onbekend kon zijn, en in een toestand van zowel “zijn” als “niet zijn” kon verkeren.

Plato’s Vormen worden ook bekritiseerd omdat zij behandeld worden als de reden voor alle dingen, in tegenstelling tot het feit dat zij een essentie op zich zijn. Sommige geleerden menen ook dat Plato bedoelde dat de Vorm de essentie is waaruit de dingen ontstaan. Deze verschillende interpretaties van Plato’s bedoeling met de Vorm kunnen worden toegeschreven aan het idee dat Plato geen systematische definitie van de Vorm zelf had.

Geef een antwoord

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd.