IS ER ECHT EEN ENKEL RAS?

Door Chris Turner
[email protected]

Er is maar één ras, het menselijke ras.

Deze acht woorden zijn tegenwoordig een veelgebruikte uitdrukking, nu het land worstelt met ras, racisme, rechtvaardigheid, vooroordelen en een groot aantal andere onderwerpen die wrijving veroorzaken tussen mensen van verschillende huidskleuren, vooral tussen zwarten en blanken.

Maar de uitspraak is waar; er is echt maar één ras. Helaas wordt de uitdrukking vaak gebruikt als een gepolitiseerd weerwoord in plaats van als een nederige verklaring die diep geworteld is in de bijbelse waarachtigheid, en christenen moeten van een politiek naar een theologisch perspectief migreren wanneer zij verklaren dat er maar één ras is. Hier zijn enkele fundamentele vragen waarop we een antwoord moeten zoeken om de geest van onze reactie juist te informeren.

• Zegt de Bijbel iets over ras?
• Hoe kunnen we zeker weten of er werkelijk maar één ras is, het menselijk ras?
• Als er maar één ras is, hoe verklaren we dan de acht miljard verschillend uitziende mensen die er zijn?
• En als er maar één ras is, kan er dan überhaupt racisme bestaan?

De uniciteit van ras wordt vastgesteld in Genesis 1:27: “Zo schiep God de mens naar zijn beeld, naar het beeld van God schiep hij hem; mannelijk en vrouwelijk schiep hij hen.” De Bijbel geeft geen enkele aanwijzing dat God ooit een ander menselijk ras heeft geschapen op enig moment in de geschiedenis. Wanneer in passages in de Schrift de mensheid wordt genoemd (zoals Psalm 8:4 – “Wat is de mens, dat Gij aan hem denkt, en wat is de zoon des mensen, dat Gij u over hem ontfermt?”), dan wordt daarmee één enkel ras aangeduid, dat de totaliteit van de mensheid omvat. Het menselijk ras is door God geschapen om een onvervalste harmonie met God en met elkaar te hebben.

De zonde kwam echter de wereld binnen door middel van de hoogmoed van de mens. De zonde bracht vijandigheid, haat en een gevoel van superioriteit voort, die hun hoogtepunt bereikten in de dramatische moord op Abel door zijn broer Kaïn (Genesis 4). Het Oude Testament staat bol van strijd en verdeeldheid toen bevolkingsgroepen oorlog tegen elkaar voerden in een wedloop om andere groepen en naties te overheersen en te onderwerpen. Er is weinig veranderd: onze hedendaagse wereld laat de strijd zien van het ene “ras” om de dominantie over het andere te behouden of te verwerven. Men zou kunnen aanvoeren dat het Westen geraffineerder is in de manier waarop wij dominantie uitoefenen, maar het bewijs daarvan is nog steeds aanwezig. Wij gebruiken het woord “racisme” om de combinatie van vijandigheid en dominantie te omschrijven.

Als het waar is dat er maar één ras is, wie zijn dan de miljarden verschillende mensen die wij als verschillende rassen classificeren? Zijn zij niet ook allemaal rassen? Dit is waar woorden, theologie en humanisme botsen. Het woord “ras” is een sociologische constructie die in de 16e eeuw begon op te duiken, maar toepassing vond in de ideologieën en theorieën die voortkwamen uit het werk van 19e-eeuwse antropologen. Interessant is dat de definitie van “ras” niet overeenstemt met de definitie van “etniciteit”, wat problematisch is. Wij misbruiken helaas het woord “ras” om etnische onderscheidingen te definiëren.

Dus wat heeft dit alles te maken met de verschillende volkeren van de wereld? Welnu, etnografie is de studie van etniciteiten, en is een onderzoek naar mensen die overeenkomsten delen van een gemeenschappelijke taal, afkomst, geschiedenis, maatschappij, cultuur, natie of sociale behandeling binnen hun woongebied. De etnografie begon al in 480 v. Chr., duizenden jaren voordat de sociologie en de antropologie de term “ras” creëerden en toepasten. Volgens het Joshua Project zijn er momenteel minstens 13.000 etno-linguïstische groepen in de wereld. De Bijbel spreekt zeker over etniciteiten omdat God verantwoordelijk is voor de schepping ervan.

Als u zich herinnert, verstoorde God ernstig het hoogmoedige, humanistische streven van de mensheid bij de Toren van Babel door verwarring te zaaien over de enkelvoudige taal en het verlangen van de mensen om “een naam voor zichzelf te maken” (Genesis 11:4). God verspreidde hen vervolgens over de hele aarde, waardoor vele etniciteiten (geen rassen) ontstonden. Maar waarom? Waarom zou God dat doen?

Antwoord: Om ons te redden van onszelf. De poging van de mens om een utopia van etnische harmonie te scheppen zou ineenstorten als gevolg van een samenleving die gebouwd is door zondige trots. Bij Babel probeerde de mens eenheid, macht en suprematie te scheppen met menselijke middelen. Aan het kruis openbaarde God de verenigende kracht van het evangelie, genesteld in de suprematie en heerlijkheid van Jezus Christus.

Mis dit volgende deel in de boog van de geschiedenis niet. Zowel in Openbaring 5:9 als in Openbaring 7:9 staat dat er “uit alle stammen, talen en naties” (Grieks is het “ta ethne”) mensen zullen zijn die zich aanbidden voor de troon van Gods Zoon. En is het niet verbazingwekkend dat we in de hemel allemaal ons etnisch onderscheid zullen behouden! De kloof van agressieve, verdeeldheid zaaiende ongelijkheden tussen de volkeren van de wereld – tussen zwarten en blanken – wordt alleen een harmonische symfonie door de hartveranderende, trots verpletterende kracht die gevonden wordt in het evangelie van Jezus Christus, gebouwd op het bij uitstek aanwezige fundament van Gods heerlijkheid.

Een uitvloeisel voor de christen: Men kan niet legitiem beweren een volgeling van Christus te zijn en tegelijkertijd vooroordelen koesteren jegens een ander lid van het menselijk ras, verlost of niet. Gelovigen van alle kleuren delen op gelijke wijze de zoete gemeenschap die aan de voet van het kruis wordt gevonden, terwijl zij de taak delen om anderen naar diezelfde heilige grond te leiden, ongeacht hun etniciteit.

Vergis u niet, racisme is reëel, want er is zeker “vooroordeel, discriminatie en vijandigheid gericht tegen mensen op grond van hun lidmaatschap van verschillende etnische groepen”. Helaas worstelen velen van Gods volk nog steeds met hun eigen racisme en vooroordelen, en daarom moeten wij het bijbelse begrip van genade volledig omarmen, ons verootmoedigen voor God en anderen, ons bevrijden van vooroordelen, ons verzoenen met onze broeders en zusters van andere kleuren en verder gaan met de bediening van het verzoenen van het menselijk ras met God eerst (en dan met elkaar) zoals Paulus beschrijft in 2 Korintiërs en Jezus opdraagt via de Grote Opdracht.

En als we dan zeggen: “Er is maar één ras, het menselijk ras”, laten we dan die uitspraak verheffen tot meer dan een verbale donderslag bij heldere hemel om argumenten te onderdrukken waarmee we het niet eens zijn. Laat het een hymne zijn die de glorie van God verkondigt door de schoonheid van Zijn ontwerp voor een verloste mensheid. B&R