Implanteerbare cardioverter defibrillator (ICD)
Sommige mensen met ernstig hartfalen of ernstige aritmieën (onregelmatige hartslagen) kunnen implanteerbare defibrillatoren, of ICD’s, nodig hebben. Deze apparaten worden operatief geplaatst en geven pacing – of een elektrische tegenschok – aan het hart wanneer een levensbedreigend abnormaal ritme wordt gedetecteerd. ICD’s hebben miljoenen levens gered, maar zijn alleen in bepaalde omstandigheden aan te bevelen. De beslissing om een ICD te gebruiken, moet door arts en patiënt samen worden genomen.
Lees meer over implanteerbare apparaten.
Cardiale resynchronisatietherapie (CRT)
Sommige mensen met hartfalen ontwikkelen een abnormale geleiding van het elektrische systeem van het hart, waardoor de efficiëntie van de hartslag verandert.
In dergelijke gevallen kan cardiale resynchronisatietherapie (CRT), ook bekend als biventriculaire pacing, nodig zijn. Bij deze procedure zorgt een speciale pacemaker ervoor dat de hartkamers normaler en synchroon samentrekken.
Deze therapie kan de hartfunctie verbeteren, het risico op ziekenhuisopname verminderen en de overleving vergroten.
Lees meer over cardiale resynchronisatietherapie.
Linker ventricular assist device (LVAD)
- Wat is een linker ventrikel assistent-apparaat? De linkerhartkamer is de grote, gespierde kamer van het hart die bloed naar het lichaam pompt. Een linkerventrikelhulpsysteem (LVAD) is een mechanisch pompapparaat dat op een batterij werkt en operatief wordt geïmplanteerd. Het helpt het pompvermogen van een hart in stand te houden dat niet effectief zelfstandig kan werken. Deze apparaten zijn in de meeste harttransplantatiecentra beschikbaar.
- Wanneer wordt een LVAD gebruikt? Dit apparaat, dat soms een “brug naar transplantatie” wordt genoemd, wordt nu gebruikt voor therapie op langere termijn. Mensen moeten vaak lang wachten voordat er een geschikt hart beschikbaar komt. Tijdens deze wachttijd kan het toch al verzwakte hart van de patiënt verder verslechteren, waardoor het vermogen om bloed door het lichaam te pompen verloren gaat. Een LVAD kan een zwak hart helpen en “tijd winnen” voor de patiënt, of de noodzaak van een harttransplantatie helemaal wegnemen. Recentelijk worden LVAD’s op langere termijn gebruikt als “bestemmingstherapie” bij patiënten met hartfalen in het eindstadium, wanneer harttransplantatie geen optie is.
- Hoe werkt een LVAD? Een veelgebruikt type LVAD heeft een buis die bloed uit de linkerhartkamer in een pomp pompt. De pomp stuurt vervolgens bloed naar de aorta (het grote bloedvat dat de linkerhartkamer verlaat). Dit helpt de verzwakte hartkamer effectief. De pomp wordt in het bovenste deel van de buik geplaatst. Een ander slangetje dat aan de pomp is bevestigd, wordt uit de buikwand naar de buitenkant van het lichaam gebracht en verbonden met de batterij en het besturingssysteem van de pomp. LVAD’s zijn nu draagbaar en worden vaak weken tot maanden gebruikt. Patiënten met LVAD’s kunnen uit het ziekenhuis worden ontslagen en kunnen een aanvaardbare levenskwaliteit behouden terwijl ze wachten tot er een donorhart beschikbaar komt.
chirurgische ingrepen voor hartfalen
chirurgie wordt niet vaak gebruikt om hartfalen te behandelen. Maar het wordt aanbevolen als de arts een corrigeerbaar probleem vaststelt dat hartfalen veroorzaakt – zoals een defect aan een hartklep of een geblokkeerde kransslagader.
Harttransplantatie
Sommige mensen hebben ernstig, progressief hartfalen dat niet kan worden verholpen met medicijnen of dieet- en leefstijlveranderingen. In dergelijke gevallen kan een harttransplantatie de enige effectieve behandelingsoptie zijn.
Chirurgen vervangen het beschadigde hart door een gezond hart van een donor die hersendood is verklaard. Het kan maanden duren om een donorhart te vinden dat precies overeenkomt met de weefsels van de persoon die de transplantatie krijgt. Maar dit matchingsproces vergroot de kans dat het lichaam van de ontvanger het hart zal accepteren.
Tijdens een transplantatieprocedure sluit de chirurg de patiënt aan op een hart-longmachine, die de functies van het hart en de longen overneemt. De chirurg verwijdert vervolgens het zieke hart en vervangt het door het donorhart. Tenslotte worden de belangrijkste bloedvaten weer aangesloten en is het nieuwe hart klaar om te werken.
De vooruitzichten voor mensen met een harttransplantatie zijn goed gedurende de eerste paar jaar na de transplantatie. In feite leeft ongeveer 90 procent van de patiënten meer dan een jaar na hun operatie. Het aantal patiënten dat een harttransplantatie krijgt, is echter nog steeds relatief laag – ongeveer 2.500 per jaar.
Lees meer over harttransplantaties.
Percutane coronaire interventie (PCI, ook wel angioplastie genoemd)
Hartfalen kan ontstaan wanneer verstoppingen in de kransslagaders de bloedtoevoer naar de hartspier beperken. Het verwijderen van deze blokkades kan de algehele hartfunctie verbeteren, waardoor de klachten van hartfalen kunnen verbeteren of verdwijnen. PCI, vaak angioplastie genoemd, is één type procedure om geblokkeerde bloedvaten weer te openen.
Bekijk een afbeelding van kransslagaders.
De procedure wordt meestal uitgevoerd in het hartkatheterisatielab. Een klein buisje (katheter) met aan het uiteinde een klein leeggelopen ballonnetje wordt via een incisie in de lies (of een ander gebied waar men bij de slagader kan komen) ingebracht en naar de zieke slagader geschoven. Vervolgens wordt de ballon opgeblazen om de slagader open te duwen. De ballon wordt verwijderd zodra de slagader volledig is geopend.
Tijdens de ingreep kan een stent worden geplaatst om het bloedvat open te houden.
Hoewel er tijdens PCI een klein risico op beschadiging van de slagader bestaat, verbetert deze procedure meestal de toestand van de patiënt.
Bekijk een animatie van PCI.
Coronaire arteriële bypass
Coronaire arteriële bypassoperatie leidt de bloedtoevoer om een geblokkeerd deel van de slagader heen.
Tijdens deze ingreep verwijderen chirurgen gezonde bloedvaten uit een ander deel van het lichaam, zoals een been of de borstwand. Vervolgens hechten ze de bloedvaten chirurgisch aan de zieke slagader, zodat het bloed om het geblokkeerde deel heen kan stromen.
Na een bypassoperatie is het vooral belangrijk dat u de hoeveelheid vet en cholesterol die u eet vermindert, omdat deze stoffen de slagaders doen dichtslibben. Artsen raden ook aan meer te bewegen om de hartspieren te versterken.
Bekijk een afbeelding van een kransslagader-bypass.
Vervanging van kleppen
Hartfalen wordt soms veroorzaakt door een defecte of zieke hartklep.
Hartkleppen regelen de bloedstroom in het hart. Wanneer de kleppen niet goed werken, wordt het hart extra belast en kan dit leiden tot hartfalen.
Voor sommige klepproblemen is medische behandeling de eerste stap in de behandeling. Door het probleem operatief te verhelpen, verbetert of verhelpt de aandoening vaak ook.
Er kunnen verschillende vervangende kleppen worden gebruikt, waaronder een mechanische klep van metaal en kunststof, of een klep gemaakt van menselijk of dierlijk weefsel. Tijdens de operatie wordt de patiënt aangesloten op een hart-longmachine die de hersenen en het lichaam van bloed voorziet. De slechte klep wordt verwijderd en vervangen.
Na de operatie en afhankelijk van het type vervangende hartklep dat wordt gebruikt, kunnen patiënten medicijnen nemen om te voorkomen dat zich bloedstolsels rond de nieuwe hartklep vormen. Deze behandeling is vaak langdurig om ervoor te zorgen dat de nieuwe klep goed werkt. De meeste hartklepoperaties zijn een succes, maar de operatie wordt alleen als optie overwogen wanneer een defecte of zieke klep iemands leven bedreigt.
Bij sommige patiënten kan de hartklepvervanging zonder operatie plaatsvinden. Maar de geschiktheid voor een dergelijke ingreep is sterk individueel bepaald.
Lees meer over hartklepoperaties.