Zebra’s zijn eenhoevige dieren die oorspronkelijk uit Afrika komen. Zebra’s zijn zeer nauw verwant aan paarden en ezels; in feite behoren ze tot hetzelfde geslacht, Equus. Het meest opvallende kenmerk van zebra’s zijn de opvallende patronen op hun vacht.
Zebra’s worden over het algemeen verondersteld een witte vacht te hebben met zwarte of bruine strepen, volgens de San Diego Zoo, omdat de strepen eindigen bij hun buik en de binnenkant van de poten, die wit zijn. Echter, zebra’s hebben zwarte huid onder hun witte vacht!
Elke soort zebra heeft een ander algemeen patroon van strepen. De Grevy’s zebra heeft zeer dunne strepen. De bergzebra heeft verticale strepen op zijn nek en torso, maar horizontale strepen op zijn lendenen. Sommige ondersoorten van de vlaktes zebra’s hebben bruinachtige “schaduw” strepen tussen de zwarte strepen, volgens de San Diego Zoo.
Men gelooft dat de strepen van de zebra werken als camouflage, volgens de National Geographic. Wanneer zebra’s samen staan, is het moeilijker voor roofdieren om te bepalen hoeveel zebra’s er in de groep zijn. De strepen kunnen de zebra ook onaantrekkelijk maken voor kleinere roofdieren, zoals bloedzuigende paardenvliegen, die ziektes kunnen verspreiden. Bovendien kunnen de strepen werken als een natuurlijke zonnebrandcrème.
De strepen van elke zebra zijn uniek. Net zoals geen twee menselijke vingerafdrukken gelijk zijn, hebben geen twee zebra’s hetzelfde strepenpatroon.
Grootte
De grootste zebra is de Grevy’s zebra, volgens de dierentuin van San Diego. Hij weegt 350 tot 450 kilo. (350 tot 450 kilogram) en is ongeveer 1,5 meter lang van schouder tot hoef. Door hun dikke lijf lijken ze op muilezels met strepen.
Mountain zebra’s zijn 116 tot 150 cm hoog bij de schouder en wegen 240 tot 372 kg. (240 tot 372 kg), volgens de Universiteit van Michigan Museum of Zoology.
Plains zebra’s zijn 3,6 tot 4,8 voet (1,1 tot 1,5 m) bij de schouder en wegen tot 770 lbs. (350 kg), volgens de African Wildlife Foundation.
Habitat
Hoewel ze allemaal in Afrika leven, heeft elke soort zebra zijn eigen woongebied. Vlakke zebra’s leven in de boomloze graslanden en bossen van oostelijk en zuidelijk Afrika. De Grevy’s zebra leeft in de dorre graslanden van Ethiopië en Noord-Kenia. De bergzebra komt voor in Zuid-Afrika, Namibië en Angola.
Gewoonten
Plains zebra’s en bergzebra’s leven in familiegroepen onder leiding van een hengst, met meerdere merries en nakomelingen. Familiegroepen (bekend als harems) komen soms samen om losjes geassocieerde kuddes te vormen, volgens de San Diego Zoo. Grevy’s zebra’s hebben echter geen kuddes. In plaats daarvan stichten hengsten territoria en kruisen merries deze om te paren en te bevallen. Zodra de veulens oud genoeg zijn om te reizen, trekken zij en hun moeders verder.
Zebra’s hebben verschillende manieren om met elkaar te communiceren. Gezichtsuitdrukkingen, zoals wijd opengesperde ogen of ontblote tanden, betekenen allemaal iets. Ze blaffen, brullen, snuiven of puffen ook om hun punt duidelijk te maken. Zelfs de stand van hun oren kan volgens de San Diego Zoo een signaal zijn voor hun gevoelens. Bijvoorbeeld, oren plat naar achteren betekent problemen. Een andere gewoonte van zebra’s is het wederzijds verzorgen, wat ze doen om hun band met elkaar te versterken.
Bekende roofdieren van zebra’s zijn leeuwen, luipaarden, cheeta’s en hyena’s. Als er gevaar nadert, waarschuwt de hengst de anderen met een hoge snuif, aldus de Universiteit van Michigan. Hij zal standhouden terwijl de rest van de familie zigzaggend wegloopt. Als hij moet vechten, laat hij zijn kop zakken met uitgestrekte nek en ontblote tanden, klaar om te bijten. Weglopen is echter de gebruikelijke tactiek, soms vergezeld van een defensieve trap. De trap kan echter krachtig zijn en een roofdier ernstig verwonden.
Dieet
Zebra’s eten voornamelijk gras en zullen tot 1800 mijl afleggen op zoek naar voedsel, volgens de African Wildlife Foundation. Sommige zebra’s eten ook bladeren en twijgen.
Nakomelingen
Vrouwelijke zebra’s dragen hun jongen gedurende een draagtijd van 12 tot 14 maanden. Baby zebra’s worden veulens genoemd. Volgens de San Diego Zoo wegen veulens bij hun geboorte 25 tot 40 kg. Al snel na de geboorte kunnen veulens staan en lopen. De jonge zebra’s krijgen hun voeding van de melk van hun moeder en zullen dat het hele eerste jaar blijven doen. Zebra’s zijn volgroeid als ze 3 tot 6 jaar oud zijn en hebben een levensduur van ongeveer 25 jaar.
Classificatie/taxonomie
Sommige deskundigen zeggen dat er drie soorten zebra’s zijn – Grevy’s zebra, vlakte zebra en berg zebra – en dat Hartmann’s zebra een ondersoort is van de berg zebra. Andere deskundigen zeggen dat Hartmann’s zebra een aparte soort is.
Zo zegt de International Union for Conservation of Nature (IUCN) dat genetische analyse de hypothese niet ondersteunt dat Hartmann’s zebra een aparte soort is. Het Integrated Taxonomic Information System (ITIS), een dienst van de U.S. Fish & Wildlife Service, vermeldt daarentegen vier soorten.
Ook zegt de IUCN dat een studie uit 2008 van 17 vlaktezebrapopulaties die vijf van de zes ondersoorten vertegenwoordigden, zeer weinig onderlinge differentiatie aantrof en concludeert dat de ondersoortsplitsingen arbitrair kunnen zijn. ITIS vermeldt echter zes ondersoorten van de vlaktezebra.
De taxonomie van zebra’s, volgens ITIS, is:
Kingdom: Animalia Subkingdom: Bilateria Infrakingdom: Deuterostomia Phylum: Chordata Subphylum: Vertebrata Infraphylum: Gnathostomata Superclass: Tetrapoda Klasse: Zoogdieren Subklasse: Theria Infraklasse: Eutheria Orde: Perissodactyla Familie: Equidae Geslacht: Equus Soorten:
- Equus grevyi (Grevy’s zebra)
- Equus hartmannae (Hartmann’s zebra, Hartmann’s bergzebra)
- Equus zebra (Kaapse bergzebra, Bergzebra)
- Equus quagga (Vlaktenzebra)
Ondersoorten van de vlaktenzebra’s:
- Equus quagga boehmi (Grant’s zebra)
- Equus quagga borensis (Halfmens zebra)
- Equus quagga burchellii (Zululand zebra, Damara zebra, Burchell’s zebra, Bontequagga)
- Equus quagga chapmani (Chapman’s zebra)
- Equus quagga crawshayi (Crawshay’s zebra)
- Equus quagga quagga (Quagga; uitgestorven)
Beschermingsstatus
Elke soort zebra heeft zijn eigen beschermingsstatus. Volgens de Rode Lijst van Bedreigde Soorten van de IUCN is de vlaktezebra niet bedreigd, terwijl de bergzebra als kwetsbaar wordt beschouwd en de Grevy’s zebra als bedreigd. De Rode Lijst vermeldt ook Hartmann’s zebra (als ondersoort van de bergzebra) als kwetsbaar.
De bergzebra wordt als kwetsbaar beschouwd omdat zijn populatie laag is en vatbaar is voor afname. Volgens de IUCN heeft de bergzebra een populatie van slechts ongeveer 9.000 volwassen dieren.
Hoewel de populatie van de Grevy’s zebra stabiel is, wordt hij als bedreigd beschouwd omdat zijn aantallen zo klein zijn. De Grevy’s zebra heeft een populatie van slechts 1.966 tot 2.447, volgens de IUCN.
De quagga, die sinds 1984 wordt beschouwd als een ondersoort van de vlaktezebra op basis van genetisch bewijs, is uitgestorven sinds de 19e eeuw, toen de laatste stierf in de Amsterdamse dierentuin in 1883.