Naarmate de zwangerschap vordert, wordt de positie van de baby een belangrijkere overweging. Rond de 30e week ligt ongeveer 25% van de baby’s niet in een “cephalische” (hoofd naar beneden) positie. Het is normaal dat de baby met ongeveer 34 weken het hoofd naar beneden draait. Maak u dus geen zorgen!
Het is zorgwekkend als de baby met 36 weken en meer niet met het hoofd naar beneden ligt. Dit betekent niet dat de baby zich niet spontaan zal omdraaien. Soms kan een baby zelfs nog na het begin van de bevalling draaien.
Waarom liggen de meeste baby’s met het hoofd naar beneden?
De positie van een eenlingbaby hangt samen met de grootte van uw baby en de grootte en vorm van uw baarmoeder.
In het begin van de zwangerschap is er genoeg ruimte voor uw baby in de baarmoeder en is er dus geen reden waarom uw baby met het hoofd naar beneden zou moeten liggen. Naarmate de zwangerschap vordert, is er minder bewegingsruimte voor uw baby in de baarmoeder en dus wil uw baby een meer comfortabele houding aannemen. Als de bilspleet groter is, is het comfortabeler dat de bilspleet zich aan de bovenkant (“fundus”) van de baarmoeder bevindt en het hoofdje naar het bekken toe.
Als uw baarmoeder overmatig is uitgerekt als gevolg van eerdere zwangerschappen, als u overmatig vruchtwater (“liquor”) in uw baarmoeder hebt of als uw baby ongewoon klein is, kan uw baby in een gevorderde zwangerschap behoorlijk beweeglijk zijn. We noemen dit een “onstabiele ligging”.
Als u een afwijking aan de baarmoeder hebt, zoals een vleesboom die in uw baarmoederholte uitsteekt, of een afwijking aan de vorm van uw baarmoeder, of als uw bekken een ongebruikelijke vorm heeft, kan uw baby worden belet om een hoofdligging aan te nemen. Als u een tweeling hebt, ligt er vaak één niet met het hoofd naar beneden en soms allebei.
Wat kan eraan worden gedaan?
Tot in een verder gevorderde zwangerschap is er geen reden tot bezorgdheid. Er moet worden nagegaan waarom uw baby niet in een hoofdligging ligt. Ik zal u elk bezoek volgen met een echoscopie, zodat we de positie van uw baby kunnen controleren.
Als uw baby in stuitligging heeft gelegen en spontaan omdraait naar hoofdligging, dan is dat een zeer bemoedigend teken. Meestal blijft hij dan met het hoofd naar beneden liggen. Als uw baby tegen het einde van de zwangerschap in stuit blijft liggen, dan is daar meestal een goede reden voor. Een procedure (“uitwendige cefalische versie”) om te proberen uw baby om te draaien en met het hoofd naar beneden te krijgen kan worden uitgevoerd, maar alleen na een zorgvuldig echoscopisch onderzoek en het geven van een medicijn om de baarmoeder te ontspannen. Een uitwendige cefalische versie wordt heel voorzichtig uitgevoerd en op de kraamafdeling/bevallingsafdeling worden uw baby en u tijdens de procedure nauwlettend in de gaten gehouden. Uit studies is namelijk gebleken dat de procedure bij een uitwendige cefalische versie risico’s inhoudt voor het welzijn van uw baby, omdat ze een navelstrengongeval, scheiding van de placenta en vroeggeboorte kan veroorzaken. Ook wordt algemeen aangenomen dat de baby’s die gemakkelijk draaien met een uitwendige cefalische versie, toch wel gedraaid zouden zijn en dat de procedure dus niet nodig was.
Als de ligging instabiel is en u gaat bevallen of uw vliezen gaan, dan moet u onmiddellijk naar de verlosafdeling/bevallingsafdeling zodat de ligging en presentatie van uw baby kan worden gecontroleerd en navelstrengligging/prolaps kan worden uitgesloten. Soms is bij een onstabiele ligging een voorzichtige stabiliserende inductie een veiliger optie dan wachten tot de bevalling spontaan begint.
Zie ook mijn video met de titel ‘Wanneer draait mijn baby met het hoofdje naar beneden?’