Ik heb altijd geloofd dat je mensen moet noemen zoals ze genoemd willen worden. Toegegeven, deze schijnbaar eenvoudige taak wordt verwarrend wanneer het gaat om leden van etnische groepen in de VS. Toch is het zinvol na te gaan welke termen het meest beschrijvend en gevoelig zijn. En ik geloof dat het belangrijk is het gebruik van etnische termen uit te leggen, ook al kan die uitleg tot onenigheid leiden.
Om het belang van termen bij het beschrijven van etnische groepen in de VS te illustreren, wil ik graag een ervaring vertellen die ik in het begin van mijn onderwijscarrière had. Het was een nascholingsdienst van een schooldistrict waar een zeer gerespecteerde multiculturele opvoeder een voordracht hield. Hij besprak precies dit onderwerp, de verwarring over termen die verwijzen naar etnische minderheidsgroepen in de VS, en vertelde ons dat het inderdaad moeilijk is om bij de tijd te blijven, waarbij hij als fictief voorbeeld noemde dat een “Afro-Amerikaanse” vriend van hem lid was geworden van de National Association for the Advancement of Colored People, een inzamelingsactie had bijgewoond voor het United Negro College Fund, en later een brief had geschreven waarin hij de Congressional Black Caucus prees. Bijna iedereen in de menigte begreep de “grap” en giechelde een beetje. Maar de twee Afro-Amerikaanse leraren die naast me zaten, lachten niet. En ik wist waarom het voor hen niet grappig was.
Degenen van “Latino”-afkomst kunnen de verwijzingen die wij gebruiken om naar hun etniciteit te verwijzen, net zo verwarrend en soms vernederend vinden. Om deze termen en mijn specifieke gebruik van “Mexicaans-Amerikaans”, in tegenstelling tot andere termen, te onderzoeken, heb ik de volgende tabel gemaakt waarin de opname van elke term en de gevolgtrekkingen die zij impliceren, worden voorgesteld.
|
Term |
Inclusie |
Inclusie |
|
Latino’s |
Een algemene term die wordt gebruikt om te verwijzen naar alle personen met een Latijns-Amerikaanse etnische achtergrond of die wonen of hebben gewoond in een Spaans-sprekend land. Wijdverbreid gebruikt aan beide Amerikaanse kusten. |
Politiek neutraal voor het grootste deel. De term Latino wordt echter vaak gebruikt om solidariteit te tonen tussen mensen die geen gemeenschappelijk land van herkomst hebben. In Los Angeles, bijvoorbeeld, zouden zowel Salvadoreños als Mexicanos waarschijnlijk als Latino’s worden beschouwd. |
|
Hispanic |
Ook een algemene term die verwijst naar alle personen met een etnische achtergrond die afkomstig is uit Latijns-Amerika of een grotendeels Spaanstalig land. In Texas, waar veel personen van Mexicaanse afkomst zijn, wordt gewoonlijk de term Hispanic gebruikt. |
Impliceert een associatie met Spanje, of op zijn minst de Spaanse taal. Natuurlijk willen veel Mexicaans-Amerikanen niet dat hun identiteit wordt gekoppeld aan Spanje, de natie die de inheemse volkeren van Mexico heeft uitgeroeid. De romanschrijfster Sandra Cisneros weigerde naar verluidt te worden geïnterviewd door de publicatie Hispanic Business vanwege het gebruik van de term. |
|
Chicano |
Verwijst voornamelijk naar mensen van Mexicaanse afkomst. Wordt vooral aan de westkust gebruikt. |
Deze term werd ooit geringschattend gebruikt, maar vervolgens door activisten overgenomen om solidariteit te tonen. Politiek krachtig, nog steeds gebruikt door sommigen die opgroeiden in het tijdperk van de burgerrechten, maar steeds zeldzamer. |
|
Mexicaans-afkomst |
Verwijst naar degenen van wie de ouders of grootouders hun oorsprong in Mexico hebben. |
De voorkeur van sommige auteurs die de verwarrende term “Amerikaan” uit hun verwijzing willen schrappen. |
|
Mexican-American |
Doelgroep van personen wier familie uit Mexico is geëmigreerd en die in de VS wonen, ongeacht hun generatie. |
Descriptief voor het grootste deel. Sommige Latino’s beschouwen de term echter als uitsluitend en vrezen een afbrokkeling van hun politieke kracht als hij op grote schaal wordt gebruikt. De inwoners van Lima, Guayaquil, Bogota, Michoacan en Guadalajara beweren, terecht, dat zij ook Amerikanen zijn. Degenen die in de VS wonen, vergeten vaak de continentale implicaties van de term “Amerikaan”, zodat de term Mexicaans-Amerikaans de bevolking waarover gesproken wordt, overvult. Iets als Mexicaans/Verenigde Staten zou zinvoller zijn, maar zo’n term wordt niet algemeen gebruikt en is duidelijk te omslachtig. |
Op grond van algemeen gebruik en nauwkeurigheid heb ik gekozen voor de term Mexicaans-Amerikaans, maar deze keuze is niet probleemloos of zonder addertjes onder het gras
Ieder van de termen heeft bepaalde voordelen. Zoals ik al eerder zei, is Latino een zeer brede en inclusieve categorie, maar ik geloof dat veel zaken specifiek zijn voor Mexicaans-Amerikanen. Ik ben geen voorstander van de term Hispanic, om veel van de redenen die ook door Sandra Cisneros zijn genoemd. De term Chicano weerspiegelt een politieke oriëntatie waar ik voorstander van ben, maar de referentie is voor velen, met name recente immigranten uit Mexico, een beetje te beperkt. De term Mexicaanse-afkomst elimineert het “Amerikaanse” probleem, maar deze term zou kunnen verwijzen naar degenen die van Mexicaanse afkomst zijn en in om het even welk land wonen. Ik denk dat de unieke context van Mexicanen in de VS de toevoeging van de term Amerikaan rechtvaardigt.
In een niet veelgelezen paper vocht John Dewey met dezelfde terminologische uitdagingen waarmee we vandaag worden geconfronteerd, door te suggereren dat “slechte” koppeltekens scheiden; “goede” koppeltekens hechten. Hoewel Dewey duidelijk gekant was tegen de conservatieven van zijn tijd die wilden dat alle immigrantengroepen hun etnische verwantschap zouden verwijderen, erkende hij dat de pluraliteit van de VS deel moet uitmaken van de nationale identiteit. Aan de andere kant geloofde Dewey, zoals Ryan (1995) opmerkt, dat “wat rechts van het koppelteken stond, zijn verdiende loon moest krijgen” (p. 364). Als moderne progressieve opvoeder vind ik nog een andere reden om Mexicaans-Amerikaans te kiezen.
Daarnaast wil ik de traditie van verwijzing voortzetten die door wetenschappelijke organisaties in het hele land is opgezet (b.v. de afdelingen Mexicaans-Amerikaanse Studies aan verschillende universiteiten). Mexicaans-Amerikaans impliceert ook dat zelfs degenen die recente immigranten zijn in de VS blijven, en de gegevens wijzen erop dat dit inderdaad het geval is. Tenslotte is dit de term die mijn eigen familie gewoonlijk gebruikt en die mij het meest vertrouwd is.