Wellicht bent u de laatste jaren in aanraking gekomen met het gebruik van colloïdaal zilver als supplement. Of het nu is aangeraden door een vriend, je het toevallig tegenkwam in het gangpad van je apotheek, of dat je Gwyneth Paltrow in Dr Oz de voordelen ervan hebt horen ophemelen in al haar Goop-y glorie, het gebruik van collodiaal zilver is in opkomst. Collodiaal zilver is aangenomen als een supplement om infecties te bestrijden en ziekten op afstand te houden, verkocht als een “natuurlijk antibioticum” voor degenen die troost vinden in alternatieve medische behandeling.
Mevrouw Paltrow zweert bij het gebruik ervan, met name tijdens het reizen, ze beweert het royaal te spuiten op haar vliegtuigstoel en een druppel onder haar tong te plaatsen omdat het “echt virussen weg houdt”. Het gebruik van colloïdaal zilver is echter niet alleen een ongemakkelijk schouwspel voor vliegtuigpersoneel, het is ook een verontrustende trend met een aantal wilde en verzwakkende bijwerkingen.
Paltrow over de voordelen van colloïdaal zilver in de Dr. Oz show.
Het gebruik van zilver als geneesmiddel kent een lange geschiedenis en wordt al sinds de Romeinse tijd erkend om zijn anti-bacteriële voordelen. In 78 na Christus merkte Plinius de Oudere op dat de overblijfselen van zilver die overbleven na het smelten, in combinatie met gips, helpen bij het herstel van wonden. Eeuwen later, in de Middeleeuwen, propageerden monniken het gebruik van zilvernitraat (een zout gevormd door de reactie tussen zilver en salpeterzuur) om brandwonden en zweren effectief te behandelen.
In geïsoleerde omgevingen heeft geïoniseerd zilver af en toe aangetoond opmerkelijk goed te zijn in het doden van microben, met een mechanisme dat nog weinig wordt begrepen door de medische gemeenschap. Onderzoekers weten niet zeker of de antimicrobiële eigenschappen van zilver het gevolg zijn van het vrijkomen van kiemdodende ionen of van een eigenschap van hun nanodeeltjesvorm (of misschien van beide). De afgelopen jaren is een theorie geopperd die het “zombie-effect” wordt genoemd en waarbij microben zilverdeeltjes opzuigen tot ze afsterven.
Ongeacht bepaalde microscopische bijzonderheden is zilver in de moderne geneeskunde geïntegreerd als lokale behandeling voor het verbinden van wonden en het coaten van apparatuur zoals katheters, hoewel de effectiviteit op alle gebieden twijfelachtig is, met studies die aangeven dat de helende eigenschappen van zilver zelden effectief genoeg zijn om statistisch significant te zijn. In de jaren zestig werd zilvernitraat gebruikt als oogdruppel bij Amerikaanse zuigelingen om bindvliesontsteking na de geboorte te voorkomen, maar deze praktijk verloor snel aan populariteit omdat het zout de huid helaas kon verbranden en ernstige oogschade kon veroorzaken. In de medische wereld wordt nu algemeen erkend dat de antimicrobiële voordelen van zilver niet opwegen tegen empirisch bewezen geneesmiddelen en behandelingen zoals antibiotica. Ook zijn er geen medische voordelen bekend van zilver wanneer het wordt ingenomen.
Terug naar colloïdaal zilver. Deze oplossing die zilveren nanodeeltjes gelijkmatig over een colloïdale basis verdeelt, werd voor het eerst ontwikkeld in het begin van de 20e eeuw met de bedoeling een formule te bieden die minder riskant is dan zilvernitraat. Hoewel het als geneesmiddel de tand des tijds niet heeft doorstaan en de officiële medicijngidsen het product in 1975 niet meer vermeldden, is dat druppelflesje in de apotheek blijven bestaan als alternatief supplement.
Dit is om drie redenen problematisch: ten eerste varieert de hoeveelheid zilver in deze producten sterk, ten tweede kan zilver zich gevaarlijk ophopen in het lichaam, en ten slotte kan het je letterlijk blauw kleuren. Maak je geen zorgen, ik ben enthousiast om te praten over de laatste ook.
FDA laboratorium studies hebben gevonden dat de hoeveelheid zilver in monsters van colloïdaal zilver producten varieert van 15,2% tot 124% van wat wordt aangegeven op het etiket. Dit is zeer problematisch, omdat het betekent dat consumenten zeer weinig garantie van de hoeveelheid zilver ingenomen als ze ervoor kiezen om, zeg, een druppel onder de tong, zoals mevrouw Paltrow.
Een studie uit 2009 van de Koreaanse Dongguk Universiteit bleek dat, wanneer ingenomen, zilver kan ophopen alarmerend in de huid, lever, milt en bijnieren. Terwijl eerder werd gedacht dat zilver niet door de bloed-hersenbarrière kon dringen, stelden de onderzoekers vast dat zilver zich bij inname kan ophopen in neuronen en gliacellen van de hersenen en het ruggenmerg. Hersen- en zenuwbeschadiging door colloïdaal zilver is zeldzaam, maar het komt voor en de formule kan maagklachten, nierschade en hoofdpijn veroorzaken.
Paul Karason en Stan Jones, twee lijders aan argyria.
Het meest voorkomende neveneffect van colloïdaal zilvergebruik, en misschien wel het meest fascinerende, is echter argyria. Beschreven als een huidverkleuring veroorzaakt door inname van zilverproducten, is argyria heel herkenbaar door de opmerkelijke blauwe tint die het veroorzaakt in de menselijke huid. En dan heb ik het niet over een blauwe plek of een lichte verkleuring, maar over een echte ‘deze-man-is-in-inkt-gedompeld’ blauwe kleur. Enkele van de meest herkenbare lijders aan argyria zijn de 57-jarige Paul Karason, die in 2008 in de Today Show verscheen met zijn aandoening, en Stan Jones, een libertair politicus uit Montana. De aandoening is al minstens sinds het midden van de 19e eeuw bekend en ontstaat doordat zilver zich ophoopt in de huid en reageert op licht (in hetzelfde chemische proces dat zilver zo nuttig maakt in de filmfotografie). De aandoening is grotendeels onomkeerbaar en depigmenterende crèmes blijken niet effectief in de behandeling, patiënten zijn meestal gedwongen hun toevlucht nemen tot het minimaliseren van blootstelling aan de zon om verdere verkleuring te voorkomen.
In tegenstelling tot wat Gwyn beweert, colloïdaal zilver als ingenomen supplement is niet alleen ineffectief in het afweren van virussen en infecties, het is een riskant product dat interne organen kan beschadigen en mensen onomkeerbaar blauw kan kleuren.