Toepassingen van Radium

Na beroemdheid, tijd voor vergetelheid

Hoe promoot je een beroemd mineraalwater !
De rgranietrotsen van het Centraal Massief in Frankrijk zijn licht radioactief. In de tijd dat radium in de publiciteit kwam, heeft een beroemd kuuroord deze radioactiviteit aangevoerd als promotiemiddel. Dit zou vandaag echter niet het geval zijn geweest. In feite leidt blootstelling aan radioactiviteit als gevolg van de aanwezigheid van de afstammelingen van uranium in de rotsen niet tot gezondheidsproblemen, zelfs niet in granietgebieden zoals het Centraal Massief. De kuurgasten kunnen het water uit deze bronnen drinken zonder zich zorgen te maken.
ANDRA

Hoewel het gebruik van dit metaal nu in de vergetelheid is geraakt, veroorzaakte de ontdekking van radium een sensatie. Het nieuwe element was zeldzaam en duur, spontaan helder en straalde een enorme hoeveelheid straling en energie uit: 1,4 miljoen maal die van het door Becquerel ontdekte uranium. Het was het meest radioactieve element dat kon worden gezien en gewogen.

Bayard’s wekkers in de jaren 1950
Een van de eerste toepassingen van radium was het lichtgevend maken van de cijfers op de wijzerplaten van klokken, wekkers en kompassen. Sporen radium werden toegevoegd aan een suspensie van zinksulfide, waardoor de verf ging luminesceren. In 1949, ten tijde van deze reclame voor de wekkers van Bayard, was het vele jaren geleden dat voorzorgsmaatregelen tegen straling werden genomen voor het schilderen van de wijzerplaten.
ANDRA

De van radium afkomstige alfastralen zouden een verbazingwekkend hulpmiddel worden bij het onderzoek naar de microscopische structuur van de materie, hetgeen leidde tot de ontdekking van de atoomkern.
Medische toepassingen begonnen vanaf eind 1901. Er werd een nieuw gebied gecreëerd om alle therapeutische toepassingen met radium te groeperen: brachytherapie of radiumtherapie.
De behoeften van de geneeskunde in die tijd leidden tot de produktie van vele uiteenlopende dingen waarbij zeer kleine hoeveelheden radium werden gerelativeerd. Het ging om naalden en buisjes of zelfs applicators met radium. Tussen 1910 en 1930 werden deze in ziekenhuizen en chirurgische instellingen in voorraad gehouden. De naalden en buisjes met radium die stijf waren, zijn vandaag vervangen door soepele draden van iridium-192.

Op het einde van de oorlog van 1914-1918 was de vraag zo groot dat het product schaars en zeer duur werd, wat de belangstelling van industriëlen wekte voor een element waarvan één gram de prijs van een goed huis in Parijs bereikte. Een Belgische onderneming, De Mijnbouwunie van Haut Katanga ontwikkelde de productie van radium uit rijk uranium. Het was een restant van de uraniumvoorraad van deze Union Minière, tijdens de Tweede Wereldoorlog in Marokko verborgen door Frederic Joliot, dat Frankrijk in 1948 in staat stelde over het uranium te beschikken dat nodig was om Zoe op te starten, de eerste Franse atoomstapel.
De radiummanie deed de vraag toenemen, maar het enige serieuze industriële gebruik zou zijn voor luminescente horloges en wekkerschilderijen die tot in de jaren 1960 zouden blijven bestaan. Hoewel deze schilderijen die sporen van radium bevatten al lang niet meer werden gebruikt, moesten er nog steeds radiologische controles worden uitgevoerd in oude horlogemakersfabrieken (Bayard, Lip en Jazz), die soms moesten worden ontsmet.

Radiumnaalden
Radiumnaalden voor medisch gebruik. Radium lag aan de basis van de eerste toepassingen van radioactieve bronnen voor therapeutische doeleinden. De radiumnaalden, die stijf waren, worden tegenwoordig vervangen door soepele draden die iridium-192 bevatten. Radioactieve bronnen worden gebruikt in de vorm van buizen of draden die in natuurlijke holten worden ingebracht of in weefsels worden geïmplanteerd. Brachytherapie is vandaag de dag nog steeds de voorkeursbehandeling voor baarmoederkanker, een veel voorkomende en ernstige vorm van kanker.
ANDRA

In de Verenigde Staten werden werknemers die het slachtoffer waren geworden van kanker als gevolg van het likken aan de kwasten waarmee de wijzers op de wekkers werden geverfd, uit de vergetelheid gehaald toen in 1999 een aangrijpend boek werd gepubliceerd (“Deadly glow : the radium dial worker tragedy ” door R. Mullner). Het was moeilijk om de vastgestelde ziekten in verband te brengen met een wonderproduct dat zo geprezen werd om zijn heilzame werking, maar toen het verband eenmaal was gelegd, vertraagden juridische argumenten de nodige maatregelen. Een groot natuurkundige, Glen Seaborg, was deze tragedie in 1944 nog niet vergeten, toen hij de eerste regels van stralingsbescherming oplegde bij de start van het Manhattan Project.
RETURN PAGE : Radium : De radioactieve kern die geschiedenis maakte
Toegang tot de pagina in het frans