Wanneer u aan tafel gaat voor een maaltijd of een tussendoortje, kan het weten van de hoeveelheid koolhydraten die u eet helpen om uw bloedsuikerspiegel onder controle te houden en uw gewicht te beheersen.
De basisbeginselen van het tellen van koolhydraten hebben we al eerder behandeld.
De laatste tijd hebben enkele mensen met diabetes contact met ons opgenomen met vragen over het koolhydraatgehalte op etiketten van enkele van hun favoriete voedingsmiddelen. Dit heeft ons aan het denken gezet en we hebben besloten dat het misschien nuttig is om enkele tips met u te delen om u te helpen de koolhydraten nauwkeuriger te tellen.
Tips voor nauwkeuriger koolhydratentellen
Of u nu voor het eerst koolhydraten gaat tellen, of u beschouwt zichzelf als goed geoefend, het is altijd de moeite waard om uw kennis op te frissen en extra tips te leren om ervoor te zorgen dat uw telling nauwkeurig blijft.
Lezen van etiketten
- Weliswaar geven etiketten nuttige informatie om u te helpen het koolhydraatgehalte van het product in te schatten, maar vergeet niet om te kijken naar de koolhydraten van het product, niet alleen naar de suikers. Door het totale koolhydraatgehalte te tellen, wordt rekening gehouden met alle ingrediënten die de bloedsuikerspiegel beïnvloeden.
-
Controleer of de vermelde hoeveelheid per gedroogd of bereid gewicht is. Het is gemakkelijk om in de maling te worden genomen, omdat fabrikanten de voedingswaarde-informatie soms anders vermelden. Zo wordt op sommige pakken pasta het koolhydratengehalte vermeld voor gedroogde pasta en op andere voor bereide pasta.
Voedselbereiding en portiegrootte
- Controleer of u het voedsel bereidt zoals het wordt aanbevolen, want dit maakt een verschil. 100 g zeer goed gekookte pasta (die meer water heeft geabsorbeerd) heeft een ander koolhydratengehalte dan 100 g al dente gekookte pasta (die stevig beetgaar is).
- Controleer de grootte van uw portie – deze kan afwijken van de aangegeven grootte. Bij sommige kant-en-klaarmaaltijden staat bijvoorbeeld dat ze ‘voor twee personen’ zijn, terwijl u misschien het hele pak in één keer opeet. Als u voor kinderen kookt, kan het ook zijn dat u minder dan de aanbevolen portiegrootte gebruikt.
- Om zeker te zijn helpt het om uw portie af te wegen tegen de aanbevolen portiegrootte, want het kan zijn dat u meer of minder consumeert dan de aangegeven portie. Het is altijd nuttig om te controleren of het gewicht van uw voedsel consistent blijft. Is die kom ontbijtgranen bijvoorbeeld even zwaar als gisteren? Zo niet, dan eet u misschien meer of minder koolhydraten dan u had berekend.
- Sommige mensen met diabetes vinden het handig om alledaags huishoudgerei (bv. eetlepels) te gebruiken om dingen zoals ontbijtgranen af te meten: zo weet u zeker dat uw ontbijtgranen x gram wegen en hoeft u niet steeds eten af te wegen.
Het afwegen van voedsel en het berekenen van koolhydraten
- De grootte van fruit, aardappelen en andere zetmeelrijke voedingsmiddelen kan aanzienlijk variëren. Het verschil in koolhydraatgehalte tussen een kleine en een grote banaan kan gemakkelijk oplopen tot 20 gram, dus het helpt om te wegen en te controleren. Het helpt dus om af te wegen en te controleren. Veel diabetici kunnen het koolhydraatgehalte al na enige oefening visueel inschatten.
- Digitale weegschalen en huishoudelijke apparaten zijn gemakkelijk verkrijgbaar. Het klinkt misschien voor de hand liggend, maar veel mensen zullen eerder geneigd zijn voedsel af te wegen of af te meten als het keukengerei op het aanrecht staat in plaats van achterin een kast.
-
Hoe beter u getraind bent in het visueel inschatten van het koolhydratengehalte, hoe nauwkeuriger u zult zijn. Een strategie die mensen handig vinden, is om hun gebruikelijke portie op hun bord of in hun kom te leggen, voordat ze het ter controle wegen. Vaak blijkt dan dat hun gebruikelijke portie twee tot drie keer zo groot is als ze eerder dachten.
- Want veel fabrikanten van voedingsmiddelen en dranken herformuleren hun producten (bijv. door het suikergehalte te verlagen en daarmee ook het koolhydratengehalte), is het belangrijk om altijd het etiket van het voedingsmiddel te controleren. De afgelopen jaren hebben veel levensmiddelenfabrikanten het suikergehalte verlaagd van alledaagse producten zoals frisdrank, ontbijtgranen, blikken soep, gebakken bonen en zelfs koekjes.
Technologie gebruiken
- Ook al is internet een prima manier om de voedingswaarde-informatie van menu’s van restaurants en cafés te achterhalen, wees u ervan bewust dat recepten vaak worden aangepast en dat uw informatie dus verouderd kan zijn. Vergeet niet om regelmatig terug te komen. Het is de moeite waard te vermelden dat al onze recepten zijn voorzien van een etiket met het koolhydratengehalte.
- Boeken zoals ‘Carb & Cals’ tonen duizenden foto’s van voedsel in een reeks vooraf opgemaakte porties met bijbehorende voedingsinformatie – dit betekent dat je je portie naast elkaar kunt leggen om de koolhydraten te controleren. Dit kan handig zijn wanneer voedsel geen voedingswaarde-informatie-etiket heeft of wanneer je uit eten gaat en geen voedingswaarde-info of weegschaal tot je beschikking hebt. De ‘Carb & Cals’ app – en, inderdaad, andere apps – zijn ook beschikbaar en geven je toegang tot de info binnen handbereik. Ons gratis eBook over het tellen van koolhydraten geeft een inleiding op het tellen van koolhydraten en het aanpassen van de insulinedosis voor mensen met diabetes type 1.
- Om tijd en moeite te besparen, is het handig om een lijst bij de hand te houden met het koolhydraatgehalte van je gebruikelijke eten en drinken. Sommige mensen maken een online database aan zodat ze niet steeds opnieuw hoeven te controleren.
Type 1 en koolhydraten tellen
Als je diabetes type 1 hebt en een basaal bolusregime of insulinepomp gebruikt, zullen velen van jullie zeker een cursus hebben gevolgd of een één-op-één-sessie hebben gehad met je zorgverlener. Deze leren je hoe je koolhydraten moet tellen en stellen je in staat de insulinedosis effectief af te stemmen op het koolhydraathoudende voedsel dat je eet of drinkt. Dit kan u meer flexibiliteit geven in termen van dieet en routine.
Voor degenen onder u die een vaste dagelijkse dosis insuline krijgen, kan het eten van consistente hoeveelheden koolhydraten op een dagelijkse basis, en op dezelfde tijdstippen elke dag, enorm helpen om de bloedglucosespiegels onder controle te houden.
Type 2 en koolhydraten tellen
Voor mensen met diabetes type 2 kan het zich bewust zijn van het koolhydraatgehalte van voedsel helpen bij het onder controle houden van diabetes.
In toenemende mate krijgen mensen met diabetes type 2 die insuline gebruiken les over koolhydraattelling, zowel op cursussen als in overleg met hun zorgprofessional.
Om succesvol koolhydraten te tellen, hebt u veel meer informatie nodig. Ondersteuning en voorlichting door uw zorgprofessional is van het grootste belang en als een van de 15 basisgezondheidszorgbehoeften moet u voorlichting krijgen bij u in de buurt. Bovendien, als u niet in staat bent, of niet wilt deelnemen aan een groepscursus, moet u een alternatief worden aangeboden.
Er zijn veel cursussen over koolhydraten tellen beschikbaar, dus vraag uw zorgteam wat er beschikbaar is. Zelfs als u al een cursus over het tellen van koolhydraten hebt gevolgd, zijn er op veel plaatsen herhalingssessies en we weten van mensen die een tweede cursus hebben gevolgd als hun eerste cursus al een tijdje geleden was. U kunt informatie over beschikbare cursussen in uw regio opvragen bij uw diabetesgezondheidszorgteam.