Stock Market

Wat is de aandelenmarkt?

De aandelenmarkt is de verzameling markten en beurzen waar de reguliere activiteiten van kopen, verkopen en uitgeven van aandelen van beursgenoteerde bedrijven plaatsvinden. Dergelijke financiële activiteiten worden verricht via geïnstitutionaliseerde formele beurzen of over-the-counter (OTC) marktplaatsen die opereren volgens een vastgestelde reeks voorschriften. Er kunnen in een land of een regio meerdere plaatsen zijn waar aandelen en andere vormen van effecten kunnen worden verhandeld.

Weliswaar worden beide termen – effectenbeurs en effectenbeurs – door elkaar gebruikt, maar de laatste term is over het algemeen een deelverzameling van de eerste. Als men zegt dat zij op de effectenmarkt handelt, betekent dit dat zij aandelen/aandelen koopt en verkoopt op één (of meer) van de effectenbeurs(en) die deel uitmaken van de totale effectenmarkt. De belangrijkste beurzen in de V.S. zijn de New York Stock Exchange (NYSE), Nasdaq, en de Chicago Board Options Exchange (CBOE). Deze toonaangevende nationale beurzen, samen met een aantal andere beurzen die in het land actief zijn, vormen de aandelenmarkt van de VS.

Hoewel het een aandelenmarkt of aandelenmarkt wordt genoemd en voornamelijk bekend staat om de handel in aandelen/aandelen, worden andere financiële effecten – zoals exchange traded funds (ETF), bedrijfsobligaties en derivaten op basis van aandelen, grondstoffen, valuta’s en obligaties – ook verhandeld op de aandelenmarkten. (Zie voor verwante lectuur “Wat is het verschil tussen de aandelenmarkt en de aandelenmarkt?”)

Understanding the Stock Market

Hoewel het vandaag de dag mogelijk is om bijna alles online te kopen, is er meestal een aangewezen markt voor elk basisproduct. Mensen rijden bijvoorbeeld naar de buitenwijken van steden en naar landbouwgronden om kerstbomen te kopen, bezoeken de plaatselijke houtmarkt om hout en ander benodigd materiaal voor huismeubelen en verbouwingen te kopen, en gaan naar winkels als Walmart voor hun gewone boodschappen.

Dergelijke speciale markten dienen als platform waar talrijke kopers en verkopers elkaar ontmoeten, op elkaar inwerken en transacties verrichten. Aangezien het aantal marktdeelnemers enorm is, is men verzekerd van een eerlijke prijs. Als er bijvoorbeeld in de hele stad maar één verkoper van kerstbomen is, kan hij elke prijs vragen die hij wil, omdat de kopers nergens anders heen kunnen. Indien het aantal verkopers van kerstbomen op een gemeenschappelijke markt groot is, zullen zij met elkaar moeten concurreren om kopers aan te trekken. De kopers zullen worden verwend met lage of optimale prijzen, waardoor het een eerlijke markt met prijstransparantie wordt. Zelfs bij het online winkelen vergelijken de kopers de prijzen die door verschillende verkopers op hetzelfde winkelportaal of op verschillende portalen worden aangeboden om de beste deals te krijgen, waardoor de verschillende online verkopers gedwongen worden de beste prijs aan te bieden.

Een aandelenmarkt is een soortgelijke aangewezen markt voor de handel in verschillende soorten effecten in een gecontroleerde, veilige en beheerde omgeving. Aangezien de aandelenmarkt honderdduizenden marktdeelnemers samenbrengt die aandelen willen kopen en verkopen, zorgt zij voor eerlijke prijspraktijken en transparantie bij de transacties. Terwijl vroegere aandelenmarkten op papier gebaseerde fysieke aandelencertificaten uitgaven en verhandelden, werken de moderne computerondersteunde aandelenmarkten elektronisch.

Hoe de aandelenmarkt werkt

In een notendop bieden aandelenmarkten een veilige en gereguleerde omgeving waar marktdeelnemers in vertrouwen aandelen en andere in aanmerking komende financiële instrumenten kunnen verhandelen met nul- tot laag-operationeel risico. Opererend volgens de gedefinieerde regels zoals vastgesteld door de toezichthouder, fungeren de aandelenmarkten als primaire markten en als secundaire markten.

Als primaire markt stelt de aandelenmarkt bedrijven in staat om hun aandelen uit te geven en voor de eerste keer te verkopen aan het gewone publiek door middel van het proces van beursintroducties (IPO). Deze activiteit helpt bedrijven het nodige kapitaal van investeerders aan te trekken. Het betekent in wezen dat een bedrijf zichzelf verdeelt in een aantal aandelen (zeg, 20 miljoen aandelen) en een deel van die aandelen (zeg, 5 miljoen aandelen) verkoopt aan het gewone publiek tegen een prijs (zeg, $10 per aandeel).

Om dit proces te vergemakkelijken, heeft een bedrijf een marktplaats nodig waar deze aandelen kunnen worden verkocht. Deze marktplaats wordt geboden door de aandelenmarkt. Als alles volgens plan verloopt, zal de onderneming de 5 miljoen aandelen met succes verkopen tegen een prijs van $10 per aandeel en $50 miljoen aan middelen innen. De beleggers krijgen de aandelen van het bedrijf die zij naar verwachting gedurende de door hen gewenste periode zullen houden, in afwachting van een stijging van de aandelenkoers en eventuele inkomsten in de vorm van dividendbetalingen. De beurs fungeert als een facilitator voor dit kapitaalwervingsproces en ontvangt een vergoeding voor haar diensten van de onderneming en haar financiële partners.

Na de IPO-exercitie waarbij voor het eerst aandelen worden uitgegeven, het zogeheten noteringsproces, fungeert de beurs ook als het handelsplatform dat de regelmatige aan- en verkoop van de genoteerde aandelen vergemakkelijkt. Dit vormt de secundaire markt. De beurs ontvangt een vergoeding voor elke transactie die tijdens de secundaire marktactiviteit op haar platform plaatsvindt.

De beurs draagt de verantwoordelijkheid voor de prijstransparantie, liquiditeit, prijsvorming en eerlijke transacties bij dergelijke handelsactiviteiten. Aangezien bijna alle belangrijke aandelenmarkten over de hele wereld thans elektronisch werken, onderhoudt de beurs handelssystemen die de koop- en verkooporders van de verschillende marktdeelnemers efficiënt beheren. Zij voeren de prijsmatchingfunctie uit om de uitvoering van de handel te vergemakkelijken tegen een prijs die zowel voor kopers als verkopers billijk is.

Een beursgenoteerde onderneming kan in een later stadium ook nieuwe, aanvullende aandelen aanbieden door middel van andere aanbiedingen, bijvoorbeeld door middel van een claimemissie of door middel van vervolgaanbiedingen. Zij kunnen zelfs hun aandelen terugkopen of van de beurs halen. De effectenbeurs vergemakkelijkt dergelijke transacties.

De effectenbeurs creëert en onderhoudt vaak verschillende indicatoren op marktniveau en sectorspecifieke indicatoren, zoals de S&P 500-index of Nasdaq 100-index, die een maatstaf bieden om de beweging van de algemene markt te volgen. Andere methoden zijn de Stochastische Oscillator en de Stochastische Momentum Index.

De beurzen houden ook al het bedrijfsnieuws, aankondigingen en financiële verslaggeving bij, die meestal op hun officiële websites kunnen worden geraadpleegd. Een effectenbeurs ondersteunt ook diverse andere transactiegerelateerde activiteiten op bedrijfsniveau. Winstgevende ondernemingen kunnen beleggers bijvoorbeeld belonen door dividend uit te keren, dat gewoonlijk afkomstig is van een deel van de winst van de onderneming. De beurs houdt al deze informatie bij en kan de verwerking ervan tot op zekere hoogte ondersteunen. (Voor verwante lectuur, zie “Hoe werkt de aandelenmarkt?”)

Functies van een aandelenmarkt

Een aandelenmarkt vervult hoofdzakelijk de volgende functies:

Eerlijke handel in effectentransacties: Afhankelijk van de standaardregels van vraag en aanbod moet de effectenbeurs ervoor zorgen dat alle geïnteresseerde marktdeelnemers onmiddellijk toegang hebben tot de gegevens voor alle koop- en verkooporders, hetgeen bijdraagt tot een eerlijke en transparante prijsvorming van effecten. Bovendien moet de beurs ook zorgen voor een efficiënte matching van de juiste koop- en verkooporders.

Er kunnen bijvoorbeeld drie kopers zijn die orders hebben geplaatst om Microsoft-aandelen te kopen tegen $100, $105 en $110, en er kunnen vier verkopers zijn die bereid zijn Microsoft-aandelen te verkopen tegen $110, $112, $115 en $120. De beurs moet (via hun computergestuurde geautomatiseerde handelssystemen) ervoor zorgen dat de beste koop en de beste verkoop op elkaar worden afgestemd, hetgeen in dit geval neerkomt op 110 dollar voor de gegeven handelshoeveelheid.

Efficiënte prijsvorming: Effectenmarkten moeten een efficiënt mechanisme voor prijsontdekking ondersteunen, dat verwijst naar de handeling van het bepalen van de juiste prijs van een effect en gewoonlijk wordt uitgevoerd door het beoordelen van vraag en aanbod op de markt en andere factoren die verband houden met de transacties.

Zeg, een in de VS gevestigd softwarebedrijf wordt verhandeld tegen een prijs van $ 100 en heeft een marktkapitalisatie van $ 5 miljard. In het nieuws komt dat de EU-regelgever het bedrijf een boete van $2 miljard heeft opgelegd, wat in wezen betekent dat 40% van de waarde van het bedrijf kan worden weggevaagd. De aandelenmarkt mag dan een prijsvork van $90 en $110 op de aandelenkoers van het bedrijf hebben opgelegd, maar zij zou de toegestane prijslimiet efficiënt moeten wijzigen om rekening te houden met de mogelijke veranderingen in de aandelenkoers, anders zouden aandeelhouders moeite kunnen hebben om tegen een eerlijke prijs te handelen.

Liquiditeitsbehoud: Terwijl het verkrijgen van het aantal kopers en verkopers voor een bepaald financieel effect uit de hand lopen voor de aandelenmarkt, moet zij ervoor zorgen dat wie gekwalificeerd en bereid is om te handelen onmiddellijke toegang krijgt om orders te plaatsen die tegen de eerlijke prijs moeten worden uitgevoerd.

Veiligheid en geldigheid van transacties: Hoewel meer deelnemers belangrijk zijn voor de efficiënte werking van een markt, moet dezelfde markt ervoor zorgen dat alle deelnemers worden geverifieerd en blijven voldoen aan de nodige regels en voorschriften, zodat er geen ruimte is voor wanbetaling door een van de partijen. Bovendien moet de markt ervoor zorgen dat alle verbonden entiteiten die op de markt actief zijn, zich ook aan de regels houden en binnen het door de regelgever gegeven wettelijke kader werken.

Ondersteun alle in aanmerking komende soorten deelnemers: Een marktplaats wordt gemaakt door een verscheidenheid van deelnemers, die market makers, beleggers, handelaren, speculanten, en hedgers omvatten. Al deze deelnemers opereren in de aandelenmarkt met verschillende rollen en functies. Een belegger kan bijvoorbeeld aandelen kopen en deze voor een lange termijn van vele jaren aanhouden, terwijl een handelaar binnen enkele seconden een positie kan innemen en weer verlaten. Een market maker zorgt voor de nodige liquiditeit op de markt, terwijl een hedger wellicht derivaten wil verhandelen om het risico van beleggingen te beperken. De aandelenmarkt moet ervoor zorgen dat al deze deelnemers in staat zijn naadloos hun gewenste rol te vervullen om ervoor te zorgen dat de markt efficiënt blijft functioneren.

Bescherming van de belegger: Naast vermogende en institutionele beleggers wordt ook een zeer groot aantal kleine beleggers bediend door de aandelenmarkt voor hun kleine bedrag aan beleggingen. Deze beleggers hebben wellicht beperkte financiële kennis en zijn zich wellicht niet volledig bewust van de valkuilen die aan beleggingen in aandelen en andere beursgenoteerde instrumenten zijn verbonden. De effectenbeurs moet de nodige maatregelen nemen om dergelijke beleggers de nodige bescherming te bieden om hen tegen financieel verlies te beschermen en het vertrouwen van de klanten te verzekeren.

Een effectenbeurs kan bijvoorbeeld aandelen in verschillende segmenten indelen, afhankelijk van hun risicoprofiel, en toestaan dat gewone beleggers slechts beperkt of niet handelen in aandelen met een hoog risico. Beurzen leggen vaak beperkingen op om te voorkomen dat individuen met een beperkt inkomen en kennis aan risicovolle weddenschappen op derivaten beginnen.

Gelijkmatige regulering: Beursgenoteerde bedrijven zijn grotendeels gereguleerd en hun transacties worden gecontroleerd door markttoezichthouders, zoals de Securities and Exchange Commission (SEC) van de VS. Bovendien leggen beurzen ook bepaalde vereisten op – zoals tijdige indiening van driemaandelijkse financiële verslagen en onmiddellijke melding van alle relevante ontwikkelingen – om ervoor te zorgen dat alle marktdeelnemers zich bewust worden van bedrijfsgebeurtenissen. Niet-naleving van de voorschriften kan leiden tot opschorting van de handel door de beurzen en andere disciplinaire maatregelen.

Regulering van de aandelenmarkt

Een lokale financiële regelgever of bevoegde monetaire autoriteit of instelling is belast met de regulering van de aandelenmarkt van een land. De Securities and Exchange Commission (SEC) is de regelgevende instantie die belast is met het toezicht op de aandelenmarkten in de VS. De SEC is een federaal agentschap dat onafhankelijk werkt van de regering en van politieke druk. De missie van de SEC wordt omschreven als: “Het beschermen van beleggers, het handhaven van eerlijke, ordelijke en efficiënte markten, en het vergemakkelijken van kapitaalvorming.”

Deelnemers aan de aandelenmarkt

Naast langetermijnbeleggers en kortetermijnhandelaren, zijn er veel verschillende soorten spelers verbonden aan de aandelenmarkt. Elk heeft een unieke rol, maar veel van de rollen zijn met elkaar verweven en afhankelijk van elkaar om de markt effectief te laten verlopen.

• Effectenmakelaars, ook bekend als geregistreerde vertegenwoordigers in de VS, zijn de gelicentieerde professionals die kopen en verkopen van effecten namens beleggers. De makelaars fungeren als tussenpersoon tussen de beurzen en de beleggers door het kopen en verkopen van aandelen namens de beleggers. Een rekening bij een retail broker is nodig om toegang tot de markten te krijgen.
• Portefeuillebeheerders zijn professionals die portefeuilles, of verzamelingen van effecten, voor cliënten beleggen. Deze beheerders krijgen aanbevelingen van analisten en nemen de aan- en verkoopbeslissingen voor de portefeuille. Mutual fund companies, hedge funds, and pension plans use portfolio managers to make decisions and set the investment strategies for the money they hold.
• Investment bankers represent companies in various capacities, such as private companies that want to go public via an IPO or companies that are involved in pending mergers and acquisitions. Zij zorgen voor het noteringsproces in overeenstemming met de reglementaire vereisten van de beurs.
• Deposito- en depotdienstverleners, die instellingen zijn die de effecten van klanten in bewaring houden om het risico van diefstal of verlies te minimaliseren, werken ook in sync met de beurs om aandelen van/naar de respectieve rekeningen van de transactiepartijen over te dragen op basis van de handel op de beurs.
• Marketmaker: Een market maker is een makelaar-handelaar die de handel in aandelen vergemakkelijkt door bied- en laatprijzen te plaatsen, samen met het bijhouden van een voorraad aandelen. Hij zorgt voor voldoende liquiditeit in de markt voor een bepaalde (set van) aandeel (en), en profiteert van het verschil tussen de bied- en laatprijs die hij opgeeft.

Hoe effectenbeurzen geld verdienen

Aandelenbeurzen opereren als instellingen met winstoogmerk en vragen een vergoeding voor hun diensten. De belangrijkste bron van inkomsten voor deze effectenbeurzen zijn de inkomsten uit de transactiekosten die in rekening worden gebracht voor elke transactie die op het platform wordt uitgevoerd. Daarnaast verdienen de beurzen inkomsten uit de noteringsvergoeding die aan bedrijven in rekening wordt gebracht tijdens het IPO-proces en andere opvolgingsaanbiedingen.

De beurs verdient ook aan de verkoop van marktgegevens die op haar platform worden gegenereerd – zoals realtime gegevens, historische gegevens, samenvattende gegevens en referentiegegevens – die van vitaal belang zijn voor aandelenonderzoek en andere toepassingen. Veel beurzen verkopen ook technologische producten, zoals een handelsterminal en een speciale netwerkverbinding met de beurs, aan de geïnteresseerde partijen tegen een passende vergoeding.

De beurs kan geprivilegieerde diensten zoals hoogfrequente handel aanbieden aan grotere klanten zoals beleggingsfondsen en vermogensbeheerders (AMC), en dienovereenkomstig geld verdienen. Er zijn bepalingen voor reguleringskosten en registratiekosten voor verschillende profielen van marktdeelnemers, zoals de market maker en makelaar, die andere bronnen van inkomsten voor de beurzen vormen.

De beurs maakt ook winst door licenties te verlenen voor hun indexen (en hun methodologie) die algemeen worden gebruikt als benchmark voor de lancering van verschillende producten zoals beleggingsfondsen en ETF’s door AMC’s.

Vele beurzen bieden ook cursussen en certificering over verschillende financiële onderwerpen aan deelnemers in de sector en verdienen inkomsten uit dergelijke abonnementen.

Concurrentie voor aandelenmarkten

Terwijl individuele beurzen met elkaar concurreren om een maximaal transactievolume te krijgen, worden zij op twee fronten bedreigd.

Dark Pools: Dark pools, die particuliere beurzen of fora voor de effectenhandel zijn en binnen particuliere groepen opereren, vormen een uitdaging voor de openbare aandelenmarkten. Hoewel hun rechtsgeldigheid onderworpen is aan lokale regelgeving, winnen ze aan populariteit omdat deelnemers flink besparen op transactiekosten.

Blockchain Ventures: Te midden van de stijgende populariteit van blockchains, zijn er veel cryptobeurzen ontstaan. Dergelijke beurzen zijn plaatsen voor de handel in cryptocurrencies en derivaten die verband houden met die activaklasse. Hoewel hun populariteit beperkt blijft, vormen ze een bedreiging voor het traditionele beursmodel door een groot deel van het werk van verschillende beursdeelnemers te automatiseren en door nul- tot goedkope diensten aan te bieden.

Betekenis van de aandelenmarkt

De aandelenmarkt is een van de meest vitale onderdelen van een vrijemarkteconomie.

Hij stelt bedrijven in staat om geld in te zamelen door aandelen en bedrijfsobligaties aan te bieden. Gewone beleggers kunnen deelnemen aan de financiële prestaties van de bedrijven, winst maken door vermogenswinst, en geld verdienen door dividenden, hoewel verliezen ook mogelijk zijn. Terwijl institutionele beleggers en professionele geldbeheerders bepaalde privileges genieten vanwege hun diepe zakken, betere kennis en grotere risicobereidheid, probeert de aandelenmarkt een gelijk speelveld te bieden aan gewone individuen.

De aandelenmarkt werkt als een platform via welke besparingen en investeringen van individuen worden gekanaliseerd naar de productieve investeringsvoorstellen. Op de lange termijn helpt het bij kapitaalvorming & economische groei voor het land.

Voorbeelden van aandelenmarkten

De eerste aandelenmarkt ter wereld was de Londense effectenbeurs. Deze begon in 1773 in een koffiehuis, waar handelaren bijeenkwamen om aandelen uit te wisselen. De eerste effectenbeurs in de Verenigde Staten van Amerika werd in 1790 in Philadelphia opgericht. De Buttonwood-overeenkomst, zo genoemd omdat ze werd ondertekend onder een knophoutboom, markeerde het begin van New York’s Wall Street in 1792. De overeenkomst werd ondertekend door 24 handelaars en was de eerste Amerikaanse organisatie in haar soort voor de handel in effecten. De handelaren doopten hun onderneming in 1817 om tot New York Stock and Exchange Board. (Voor verwante lectuur, zie “The Highest Priced Stocks In America”)