Prostaglandines worden gevormd uit arachidonzuur door de werking van cyclo-oxygenase (COX) en daaropvolgende downstream synthetases. Onlangs is ontdekt dat er twee nauw verwante vormen van COX zijn, die nu bekend staan als COX-1 en COX-2. Hoewel beide isovormen van dit enzym arachidonaat omzetten in prostaglandines, zijn er belangrijke verschillen in hun distributie in het lichaam en hun rol bij gezondheid en ziekte. De basis voor deze belangrijke verschillen ligt in de genen voor COX-1 en COX-2 en de regulering van deze genen. COX-1, de overwegend constitutieve vorm van het enzym, komt overal in het lichaam tot expressie en vervult bepaalde homeostatische functies, zoals het in stand houden van normaal maagslijmvlies, het beïnvloeden van de bloedstroom in de nieren en het helpen bij de bloedstolling door de samenklontering van bloedplaatjes te bevorderen. COX-2, de induceerbare vorm, komt daarentegen tot expressie als reactie op ontstekings- en andere fysiologische stimuli en groeifactoren, en is betrokken bij de productie van prostaglandinen die pijn veroorzaken en het ontstekingsproces ondersteunen. Alle conventionele niet-steroïde anti-inflammatoire geneesmiddelen (NSAID’s) remmen bij standaard ontstekingsremmende doses zowel COX-1 als COX-2 op niet-specifieke wijze. De gunstige ontstekingsremmende en pijnstillende effecten treden op door remming van COX-2, maar de gastro-intestinale toxiciteit en de milde bloedingsdiarathese treden op als gevolg van de gelijktijdige remming van COX-1. Het is belangrijk dat artsen de farmacologische basis voor de verschillende werkingen van NSAID’s volledig begrijpen wanneer zij deze middelen voorschrijven tegen pijn en ontsteking. Dit inzicht is ook van belang om artsen in staat te stellen de basis voor en de opkomende gegevens over COX-2-specifieke remmers en hun mogelijke rol in de klinische geneeskunde kritisch te beoordelen. Middelen die COX-2 remmen en tegelijkertijd COX-1 sparen, vormen een aantrekkelijke therapeutische ontwikkeling en zouden een belangrijke stap voorwaarts kunnen betekenen bij de behandeling van reumatoïde artritis en osteoartritis, evenals bij een uiteenlopende reeks andere aandoeningen.