Context: Gecombineerde infusie van levothyroxine plus liothyronine, in tegenstelling tot levothyroxine alleen, is de enige manier om de concentraties van circulerend TSH, T4, en T3 te herstellen, evenals die van zowel T4 als T3 in alle weefsels van thyroïdectomiseerde ratten. Gezien de aanzienlijke verschillen in schildklierhormoonsecretie, -transport en -metabolisme tussen ratten en mensen, is het nog maar de vraag of gecombineerde levothyroxine plus liothyronine vervangingstherapie voordelen heeft boven behandeling met levothyroxine alleen bij hypothyroïde patiënten.
Bewijsverkrijging: Wij voerden een systematische review uit van alle gepubliceerde gecontroleerde studies waarin behandeling met levothyroxine alleen werd vergeleken met combinaties van levothyroxine plus liothyronine bij hypothyroïde patiënten, geïdentificeerd via de Entrez-PubMed zoekmachine.
Bewijs synthese: Negen gecontroleerde klinische trials werden geïdentificeerd die behandeling met levothyroxine alleen en behandeling met combinaties van levothyroxine plus liothyronine vergeleken en een voldoende aantal volwassen hypothyroïdie patiënten includeerden om zinvolle resultaten op te leveren. In slechts één studie bleek de gecombineerde therapie gunstige effecten te hebben op de stemming, kwaliteit van leven en psychometrische prestaties van de patiënten ten opzichte van levothyroxine alleen. Deze resultaten zijn niet bevestigd door latere studies die gebruik maakten van T3 substitutie protocollen of benaderingen met vaste combinaties van levothyroxine plus liothyronine, inclusief die gebaseerd op de fysiologische verhouding waarin T3 en T4 worden uitgescheiden door de menselijke schildklier. In sommige van deze studies gaven de patiënten echter de voorkeur aan levothyroxine plus liothyronine combinaties, om redenen die niet worden verklaard door veranderingen in de gebruikte psychologische en psychometrische tests. Toch moet de voorkeur van patiënten worden afgewogen tegen de mogelijkheid van bijwerkingen als gevolg van de toevoeging van liothyronine aan levothyroxine, zelfs in de kleine doses die in deze studies werden gebruikt.
Conclusies: Totdat duidelijke voordelen van levothyroxine plus liothyronine zijn aangetoond, moet de toediening van levothyroxine alleen de behandeling van keuze blijven voor vervangingstherapie van hypothyreoïdie.