Nerve conduction testing
De zenuwgeleidingstest kijkt naar de snelheid waarmee elektrische signalen door uw zenuwen gaan. Er worden speciale elektroden op uw huid geplaatst over de zenuw die wordt getest. Ze lijken een beetje op de plakelektroden die bij een hartfilmpje (elektrocardiogram of ECG) worden gebruikt. Deze elektroden geven zeer kleine elektrische impulsen af die een beetje aanvoelen als een kleine elektrische schok die de zenuw stimuleert. Andere elektroden registreren de elektrische activiteit van de zenuw. Aan de hand van de afstand die de impulsen afleggen tot de andere elektroden en de tijd die dit in beslag neemt, kan de snelheid van de zenuwimpuls worden berekend. Bij perifere neuropathie is deze snelheid verminderd.
Electromyografie
Dit onderzoek kijkt naar de elektrische activiteit van uw spieren. Een zeer dunne naald met daaraan een elektrode wordt door uw huid in een spier ingebracht. Deze wordt aangesloten op een opnameapparaat, een oscilloscoop. Vervolgens wordt u gevraagd de spier aan te spannen – bijvoorbeeld om uw arm of been te buigen. De manier waarop uw spier reageert wanneer hij door zenuwen wordt gestimuleerd, kan dan met de oscilloscoop worden gevolgd en geregistreerd. Bij perifere neuropathie zal de elektrische activiteit abnormaal zijn.
Een zenuwbiopsie
Dit is het wegnemen van een klein deel van een zenuw zodat het onder een microscoop kan worden onderzocht. Meestal wordt een biopsie genomen van een zenuw rond de enkel of de pols. Er wordt een plaatselijke verdoving toegediend. Er wordt een kleine snede in de huid gemaakt en een klein stukje van de zenuw wordt weggenomen.
Een huidbiopsie
Dit is een techniek om de perifere zenuwen te onderzoeken. Het kan worden gebruikt om vroege perifere neuropathie op te sporen en ook om de progressie van neuropathie en de respons op behandeling te controleren. Het kan overal op het lichaam worden uitgevoerd. Er wordt een plaatselijke verdoving gebruikt en een instrument neemt een “punch” biopsie van de huid (ongeveer 3 mm in diameter). Hechting achteraf is niet nodig. Het stukje huid wordt vervolgens onder een microscoop onderzocht. Zo wordt onder meer de dichtheid van de zenuwvezels in het stukje huid gemeten. Bij perifere neuropathie is de dichtheid van de perifere zenuwen verminderd.
Heb ik een behandeling nodig?
De doelen van een behandeling voor perifere neuropathie zijn:
- Het behandelen van een onderliggende aandoening of oorzaak voor uw perifere neuropathie.
- De symptomen die u eventueel heeft onder controle houden.
- U helpen een zo groot mogelijke onafhankelijkheid te bereiken.
Behandeling van een onderliggende oorzaak
Een onderliggende aandoening die perifere neuropathie veroorzaakt, zoals diabetes of een vitamine B12-tekort, moet worden behandeld. Als u diabetes heeft, is het heel belangrijk dat u uw bloedsuikerspiegel (glucose) onder zeer goede controle probeert te krijgen om verdere zenuwbeschadiging te voorkomen. Als u een letsel heeft dat perifere neuropathie veroorzaakt, kan dit fysiotherapie, een operatie of een andere behandeling vereisen om de druk op de zenuw als gevolg van het letsel te verlichten. Als u alcoholneuropathie heeft, helpt het verminderen en stoppen van uw alcoholgebruik meestal om verdere zenuwbeschadiging te voorkomen.
Bestrijding van eventuele symptomen
Pijn kan voor sommige mensen met perifere neuropathie een probleem zijn en kan moeilijk te behandelen zijn. Er zijn verschillende geneesmiddelen beschikbaar die kunnen helpen. Hieronder vallen geneesmiddelen die gewoonlijk worden gebruikt om epilepsie te behandelen (anticonvulsiva), zoals pregabaline, gabapentine en carbamazepine. Een groep antidepressiva die tricyclische antidepressiva worden genoemd, kan ook helpen. Amitriptyline wordt vaak gebruikt. Deze medicijnen hebben niet alleen een antidepressieve werking, maar blijken ook te helpen bij pijnbestrijding. Zie de aparte folder over neuropathische pijn.
Symptomen door problemen met uw autonome zenuwen kunnen moeilijker te behandelen zijn. Soms kunnen elastische kousen of een geneesmiddel met de naam fludrocortison (of andere soortgelijke geneesmiddelen) nuttig zijn als u problemen heeft met een lage bloeddruk. Verschillende medicijnen kunnen uw spijsvertering helpen als u hier problemen mee heeft. Het eten van kleine, regelmatige maaltijden, slapen met het hoofdeinde van uw bed omhoog, of andere maatregelen kunnen ook helpen.
Als u problemen heeft met uw blaasfunctie, kan het nodig zijn om de urine met de hand uit te drukken – met uw handen over uw blaas drukken -. Intermitterende zelfkatheterisatie is een andere methode om de blaasfunctie te helpen. Dit houdt in dat u een dun plastic buisje (een katheter) in uw blaas inbrengt, zodat uw urine eruit kan stromen. Er zijn ook verschillende geneesmiddelen die nodig kunnen zijn om de blaasfunctie te verbeteren.
Medicijnen en andere behandelingen zijn ook beschikbaar om het onvermogen om een erectie te krijgen (impotentie) te behandelen.
Behandeling om u te helpen een maximale onafhankelijkheid te bereiken
Als u ernstige perifere neuropathie hebt, hebt u misschien hulpmiddelen nodig om u te helpen bij uw dagelijkse activiteiten. Als u bijvoorbeeld zwakte in uw benen hebt, kunt u een wandelstok, krukken of een looprek nodig hebben. Soms is een rolstoel nodig. Voetsteunen kunnen ook nuttig zijn als u problemen heeft met uw voeten. Als uw armen zwak zijn, kan een polsspalk nuttig zijn.
Een fysiotherapeut kan u het beste helpen met dergelijke hulpmiddelen. Zij kunnen u ook advies geven over oefeningen om uw spierkracht te verbeteren. Een ergotherapeut kan u advies geven over speciale hulpmiddelen en aanpassingen thuis om spierzwakte te verhelpen.
Andere dingen die kunnen helpen
Als u weet dat u een perifere neuropathie hebt die uw gevoel aantast, bent u vatbaarder voor blessures. Dit komt omdat pijn u gewoonlijk beschermt tegen bepaalde blessures. Als u gevoelloos bent of geen warm of koud meer kunt waarnemen, ervaart u misschien geen pijn wanneer u op een scherp voorwerp stapt of wanneer u iets oppakt dat te heet is. Daarom moet u er altijd voor zorgen dat u verstandige en ondersteunende schoenen of laarzen draagt. Loop niet met blote voeten. Onderzoek uw voeten regelmatig op verwondingen. Onbehandelde verwondingen kunnen gaan infecteren. Regelmatig een podoloog (vroeger podoloog genoemd) bezoeken kan ook nuttig zijn. Vermijd ook het gebruik van warmwaterkruiken en zorg ervoor dat het water in uw bad niet te heet is – test het voordat u erin stapt.
Een gebrek aan spiercontrole bij motorische neuropathie kan u ook vatbaarder maken voor vallen en andere verwondingen. Verwijder losse voorwerpen of obstakels zoals vloerkleden in uw huis om uw kans op struikelen te verkleinen.
Wat zijn de vooruitzichten?
De vooruitzichten (prognose) voor perifere neuropathie hangen af van de onderliggende oorzaak. In het algemeen is de prognose zeer goed als het probleem in een vroeg stadium kan worden vastgesteld en met succes kan worden behandeld. Bij ernstige neuropathie kan de zenuwbeschadiging echter blijvend zijn, zelfs als de onderliggende oorzaak wordt gevonden en behandeld.
Kan perifere neuropathie worden voorkomen?
Iedereen kan zijn risico op perifere neuropathie verkleinen door binnen de medische richtlijnen een verstandige alcoholinname te hebben. Een gezonde evenwichtige voeding is ook belangrijk om voedingstekorten te voorkomen.
Diabetes type 2 is de meest voorkomende oorzaak van persisterende (chronische) perifere neuropathie. Diabetes komt vaker voor bij mensen met overgewicht of obesitas. Daarom kan gewichtsbeheersing helpen om uw risico op het ontwikkelen van diabetes te verminderen. Als u diabetes of een ander medisch probleem ontwikkelt dat perifere neuropathie kan veroorzaken, kan een goede beheersing van de aandoening helpen voorkomen dat neuropathie zich ontwikkelt.