Moderate Caffeine Consumption During Pregnancy

Omdat cafeïne de placenta 1 passeert en het catecholamineniveau van de moeder verhoogt, is bezorgdheid geuit over een mogelijk verband tussen blootstelling aan cafeïne en de incidentie van spontane miskramen. Studies die het verband tussen cafeïne-inname en miskraam onderzoeken, zijn echter beperkt door een kleine steekproefgrootte en de retrospectieve verzameling van gegevens beïnvloed door recall bias, vooral bij patiënten die werden geïnterviewd na zwangerschapsverlies 2.3.

Twee recente studies hebben geprobeerd deze beperking te overwinnen door prospectief een grote populatie vrouwen te volgen die prenatale zorg ontvingen vóór 16 weken zwangerschap, gegevens te verzamelen over cafeïneconsumptie tijdens de vroege zwangerschap, en aan te passen voor relevante confounders. In een studie van Savitz et al. werden 2.407 zwangerschappen onderzocht die resulteerden in 258 zwangerschapsverliezen vóór 20 weken zwangerschap 4. De blootstelling aan cafeïne werd geanalyseerd met betrekking tot de inname: geen; minder dan of gelijk aan de mediane consumptie, die ongeveer 200 mg per dag was; of meer dan 200 mg per dag Tabel 1. Drie tijdstippen werden geanalyseerd: 1) vóór de zwangerschap; 2) 4 weken na de meest recente menstruatie; en 3) op het tijdstip van het interview, dat plaatsvond vóór 16 weken zwangerschap. Bij toepassing van een aangepast overlevingsmodel bleken de cafeïneconsumptieniveaus op alle drie de tijdstippen en op alle consumptieniveaus geen verband te houden met het risico van een miskraam. De gerapporteerde cafeïneconsumptie op het moment van het interview was geassocieerd met een verhoogd risico op een miskraam bij vrouwen met zwangerschapsverliezen vóór het interview. Men dacht dat dit een vertekening van de herinnering was. Uiteindelijk toonde de studie geen verband aan tussen cafeïneconsumptie en miskraam, ongeacht de geconsumeerde hoeveelheid.

Weng et al voerden een populatiegebaseerde prospectieve cohortstudie uit waarin vrouwen werden ondervraagd over cafeïneblootstelling op een mediane zwangerschapsduur van 71 dagen (10 weken) 5. De blootstelling aan cafeïne werd onderverdeeld in geen, minder dan 200 mg per dag, en meer dan 200 mg per dag. Van de 1.063 zwangere vrouwen die werden ondervraagd, kregen 172 een miskraam tijdens hun zwangerschap. De onderzoekers vonden een verhoogd risico op een miskraam bij een hogere cafeïneconsumptie, met een aangepaste hazard ratio van 2,23 (95% betrouwbaarheidsinterval 1,34-3,69) voor een inname van 200 mg per dag of meer. In tegenstelling tot de bevindingen van de studie van Savitz et al, had het tijdstip van het interview in relatie tot een miskraam geen invloed op de positieve associatie die werd vastgesteld tussen cafeïneconsumptie en miskraam.

Hoewel beide studies geschikte statistische analyses en grote studiepopulaties gebruikten, kwamen ze tot tegenstrijdige conclusies. Factoren die de discrepantie kunnen verklaren zijn 1) verschillen in bestudeerde populaties, 2) verschillende analytische benaderingen, en 3) kwesties met betrekking tot het basisrisico van miskraam en de overeenkomstige statistische power. Vanwege de tegenstrijdige resultaten van deze twee grote studies kan op dit moment geen aanbeveling worden gedaan over een hogere cafeïneconsumptie en het risico op een miskraam. Geen van beide rapporten toonde een significante toename aan van het risico op een miskraam bij een cafeïne-inname van minder dan 200 mg per dag.

Twee grote studies zijn uitgevoerd om de relatie tussen cafeïne-inname en vroeggeboorte te beoordelen. Een gerandomiseerd dubbelblind gecontroleerd onderzoek naar cafeïnevermindering bij 1.207 vrouwen evalueerde geboortegegevens voor 1.153 singleton levendgeborenen 6. Een gemiddelde inname van 182 mg cafeïne per dag had geen invloed op de lengte van de zwangerschap. Daarnaast evalueerde een prospectief, op de bevolking gebaseerd cohortonderzoek, uitgevoerd door Clausson et al, het effect van cafeïneconsumptie op de zwangerschapsduur bij de bevalling bij 873 eenlinggeboorten 7. Ook hier werd geen verband gevonden tussen cafeïne en vroeggeboorte. Het lijkt er dus niet op dat een matige cafeïne-inname bijdraagt tot vroeggeboorte.

Studies hebben ook onderzocht of cafeïne bijdraagt tot intra-uteriene groeirestrictie (IUGR). Hoewel cafeïne de placenta passeert, is aangetoond dat cafeïne niet leidt tot een afname van de baarmoederbloedstroom of foetale oxygenatie 8. Twee studies hebben het verband tussen cafeïneconsumptie en gemiddelde geboortegewichtsverschillen onderzocht 6 7, en twee andere hebben onlangs over IUGR gerapporteerd. Een studie van 2.635 zwangere vrouwen met een laag risico die werden gerekruteerd tussen 8 weken en 12 weken zwangerschap werd uitgevoerd om te bepalen of er een verband bestaat tussen cafeïneconsumptie en IUGR 9. Intra-uteriene groeirestrictie was de primaire uitkomstmaat en werd gedefinieerd als geboortegewicht lager dan het 10e percentiel op een gepersonaliseerde groeigrafiek. Van de 2.635 vrouwen werd IUGR vastgesteld bij 343 (13%) van de pasgeborenen. Het verband tussen de inname van cafeïne en de incidentie van IUGR was onduidelijk bij alle niveaus van cafeïneconsumptie. Vergeleken met een gemiddelde dagelijkse consumptie van minder dan 100 mg, zijn de odds ratio’s (OR) voor IUGR bij toenemende niveaus van cafeïne-inname als volgt: consumptie van 100-199 mg per dag (OR, 1,2; 95% CI, 0,9-1,6), 200-299 mg per dag (OR, 1,5; 95% CI, 1,1-2,1), en meer dan 300 mg per dag (OR, 1,4; 95% CI, 1,0-2,0). Een prospectieve cohortstudie vond geen verband tussen cafeïneconsumptie en IUGR 3. Op dit moment is er dus geen duidelijk bewijs dat blootstelling aan cafeïne het risico op IUGR verhoogt.

Meervoudige cafeïneconsumptie (minder dan 200 mg per dag) lijkt geen belangrijke bijdragende factor te zijn bij miskramen of vroeggeboorte. Het verband tussen cafeïne en IUGR blijft onbepaald. Een definitieve conclusie kan op dit moment niet worden getrokken over de vraag of er een verband bestaat tussen een hoge cafeïne-inname en een miskraam.