Voor het grootste deel van de wereldbevolking zijn koolhydraten, waaronder suikers, een bron van energie die afkomstig is van plantaardige voedingsmiddelen. Koolhydraten komen voor in veel natuurlijke voedingsmiddelen, maar ook als ingrediënt in veel kant-en-klare of bewerkte voedingsmiddelen.
De indeling van koolhydraten is gebaseerd op hun chemische structuur, waarbij de drie meest bekende groepen monosachariden, disachariden en polysachariden zijn.
- Voor gedetailleerde info zie hier – Wat zijn koolhydraten en suiker? en Spijsvertering, absorptie en transport van koolhydraten.
- Hieronder volgt een lijst van de meest voorkomende voedingsmiddelen en dranken als bron van verschillende soorten koolhydraten.
- Monosachariden
- Disacchariden
- Oligosachariden
- Polysachariden
Voor gedetailleerde info zie hier – Wat zijn koolhydraten en suiker? en Spijsvertering, absorptie en transport van koolhydraten.
Een minder bekende groep koolhydraten zijn de oligosacchariden. Dit zijn korte keten koolhydraten (8-10 eenheden) zoals raffinose of inuline. Net als polysachariden kunnen deze koolhydraten niet enzymatisch worden verteerd en worden ze in plaats daarvan gefermenteerd door bacteriën in de dikke darm.
Naast lactose in melk en kleine hoeveelheden specifieke suikers in rood vlees, zijn bijna alle koolhydraten in de voeding afkomstig van plantaardige voedingsmiddelen. Deze voedingsmiddelen bestaan vaak uit een combinatie van de verschillende soorten koolhydraten in wisselende hoeveelheden.
Hieronder volgt een lijst van de meest voorkomende voedingsmiddelen en dranken als bron van verschillende soorten koolhydraten.
Monosachariden
Fructose
- Honing
- Gedroogde vruchten zoals appels, dadels en sultana’s
- Vruchtenjam, chutney’s, barbecuesaus &pruimensaus, augurken, zongedroogde tomaten
- Ontbijtgranen met volkoren, haver en fruit
- Vruchten in blik zoals ananas, aardbei en pruim
- Vers fruit zoals druiven, appels, peer, kiwi & banaan
- Ook afkomstig van de vertering van sucrose
Glucose
- Honing, gouden stroop
- Gedroogde vruchten zoals dadels, krenten & vijgen
- Kleine hoeveelheden worden gevonden in sommige fruitsoorten (druiven en gedroogde abrikozen), groenten (zoete maïs) en honing
- Vereide voedingsmiddelen zoals sappen, gezouten hammen, pastasauzen
- Vertering en omzetting van andere koolhydraten
Galactose
- Gekleurde yoghurt of met toegevoegde stukjes fruit
- Lactosevrije melk
- Instantkoffiekorrels, gemalen zwarte peper
- Vertering van lactose
Disacchariden
Sucrose
- afkomstig van suikerriet en suikerbiet
- Tafelsuiker, gefabriceerde voedingsmiddelen, zoals gebak, koekjes, en pure chocolade
- zoete wortelgroenten zoals bieten en wortelen
Maltose
- gemoute tarwe en gerst
- brood, bagels, ontbijtgranen, energierepen
- zoete aardappelen, perziken, peren
- Moutextract, melasse
- bier
Lactose
- melk, karnemelk, yoghurt, zure room, gecondenseerde melk,
- melkproducten, bevroren yogurts, cottage cheese, geëvaporeerde melk, geitenmelk &ijs
Trehalose
- Paddestoelen en eetbare paddestoelen
- Enkele zeewieren, kreeften, garnalen
- Honing
- Wijn & bieren
Oligosachariden
Raffinose, stachyose, verbascose, inuline, fructo- en galacto-oligosachariden
- Leguminosen, bonen, kool, broccoli, spruitjes
- Ui, artisjok, venkel, asperges, bonen & erwten
- Pre-biotica
Polysachariden
Zetmeel
- Graanproducten, maïsmeel, pretzels, meel, haver, instantnoedels, pasta, rijst
- aardappelen, maïs
- kleine hoeveelheden in andere wortelgroenten en onrijp fruit
Niet-zetmeelhoudende polysachariden
- groenten, fruit
- Wortelgranen
- peulvruchten