Op deze pagina’s vindt u algemene informatie over bidsprinkhanen, zoals hun morfologie, hun camouflage, hun zintuigen, hun leefwijze en hun natuurlijke habitat.
Morfologie van een bidsprinkhaan
De morfologie, of het lichaamsplan, van een bidsprinkhaan is vergelijkbaar met dat van veel insecten. Hij heeft zes poten, twee vleugels en twee antennes. Ze hebben echter enkele speciale kenmerken die ze uniek maken onder de insecten. Ten eerste kunnen ze hun hoofd ronddraaien zoals mensen dat kunnen. Alle andere insecten kunnen hun hoofd niet draaien, daarvoor is hun nek te stijf. Verder hebben bidsprinkhanen gemodificeerde voorpoten; deze voorpoten zijn speciaal ontworpen om prooien te vangen en stevig vast te houden. Deze armen zijn zeer sterk en voorzien van puntige stekels om de prooi stevig vast te houden.
De meeste volwassen bidsprinkhanen hebben vleugels (sommige soorten niet). Vrouwtjes kunnen meestal niet met hun vleugels vliegen, maar mannetjes wel.
Hier ziet u duidelijk het lichaamsplan van een bidsprinkhaan. Dit is een volwassen vrouwtje van Sphodromantis baccettii.
Camouflage en kleuren
Sommige bidsprinkhaanachtigen zijn afhankelijk van een goede camouflage om te voorkomen dat roofdieren hen opeten, terwijl andere soorten een eenvoudiger uiterlijk houden. Goed gecamoufleerde bidsprinkhanen hebben veel uitsteeksels op hun lichaam in de vorm van dode bladeren, takken, bloempentakels of zelfs mos. Hun kleuren kunnen variëren van bruin, tot groen, wit, roze, geel of een mengeling van alle kleuren. De meer rechtlijnige zijn gewoon groen, bruin of zandkleurig, maar zonder speciale aanpassingen.
Deze orchideeënsprinkhaan heeft een buitengewone camouflage
Deze spooksprinkhaan heeft vreemde vormen op zijn kop en lichaam om dode bladeren na te bootsen
De zintuigen van een bidsprinkhaan
Bidsprinkhanen hebben evenveel zintuigen als wij; zicht, reuk, smaak, gevoel en gehoor. Ze zijn echter vooral afhankelijk van het zicht. Hun gezichtsvermogen is verbazingwekkend vergeleken met dat van andere insecten. Ze zijn een van de weinige insecten met stereo-visie; ze kunnen met twee ogen op dezelfde plaats kijken, waardoor ze afstanden zeer nauwkeurig kunnen inschatten. Hun andere zintuigen zijn zwak in vergelijking met de onze; hun reukzin beperkt zich meestal tot het ruiken van specifieke feromonen die leden van hun eigen soort uitzenden. Hun gehoorzintuig is zwak, maar zeer bijzonder in de insectenwereld. Bijna alle insecten kunnen niet horen zoals wij, zij kunnen alleen trillingen waarnemen. Maar bidsprinkhanen hebben één oor, in het midden van hun achterlijf, dat de hoge tonen van een vleermuis kan waarnemen! Dit oor is speciaal ontwikkeld om de echolocatie-roep van vleermuizen op te pikken, andere tonen kan het oor niet horen. Door dit oor kan een vliegende bidsprinkhaan het horen als een vleermuis hem in de lucht achtervolgt. Wanneer een vliegende bidsprinkhaan de roep van de vleermuis op korte afstand hoort, zal hij plotseling een draai maken en zich op de grond laten vallen. Dit redt het leven van de bidsprinkhaan, want vleermuizen zijn een veel voorkomende predator van vliegende insecten.
De ogen van een bidsprinkhaan zijn erg groot en naar voren gericht, om voor een goed stereo-zicht te zorgen.
Ontwikkeling en groei
Biddende bidsprinkhanen behoren tot de hemimetaboolgroep van insecten; dit betekent dat ze geen volledige metamorfose ondergaan. Een volledige metamorfose is die van een vlinder of kever; eerst heb je een rups of larve, dan een pop (cocon) en dan het volwassen insect. Deze volwassene lijkt in niets op het eerste stadium van de levenscyclus. Bij bidsprinkhanen en andere hemimetabolen lijken de pasgeboren insecten al op de volwassen dieren. Bij bidsprinkhanen zijn de pasgeboren nimfen bijna gelijk aan de ouders, behalve hun grootte, kleur en hun vleugels. Deze bidsprinkhaannimfen vervellen zo’n 6 – 9 keer voordat ze volwassen zijn. Het aantal vervellingen hangt af van de soort en het geslacht van de bidsprinkhaan. Telkens als de bidsprinkhaan zijn huid afwerpt, zal hij groeien. Door zijn stijve uitwendige skelet (huid) kan de bidsprinkhaan niet groeien tussen de vervellingen in.
Elk nimfenstadium wordt aangeduid met een nummer; pasgeboren nimfen worden L1 genoemd. Nadat ze voor de eerste keer hun huid hebben afgeworpen, worden ze L2 genoemd. Dit gaat zo door tot de bidsprinkhaan bijna volwassen is. Als hij nog maar één vervelling te gaan heeft voor hij volwassen is, wordt hij vaak subadult genoemd, hoewel je zijn levensstadium nog steeds met zijn L-nummer zou kunnen aanduiden.
Bidsprinkhaaneieren worden afgezet in de vorm van een ootheca; dit is een door schuim omsloten cluster van eitjes. Dit schuim wordt snel harder nadat het vrouwtje de ootheca heeft geproduceerd, waardoor de eitjes binnenin beschermd worden tegen kou, roofdieren en tegen uitdroging.
Dit is een ootheca die op glas is afgezet. De kleine rondjes zijn eitjes die door het glas te zien zijn.
Dit is de huid die een bidsprinkhaan achterlaat elke keer als hij vervelt.
Video van het uitkomen van bidsprinkhaannimfen:
Natuurlijke habitat en natuurlijk gedrag
Biddende bidsprinkhanen komen voor op alle continenten behalve Antarctica, daarom is hun natuurlijke habitat zeer divers. Er zijn bidsprinkhaan soorten die voorkomen in bomen, struiken, grasland en zelfs rotsachtige of zanderige woestijn omgevingen. Ze kunnen voorkomen in natte ecosystemen of in zeer droge systemen. Hun levenswijze hangt sterk af van de habitat en de soort, maar over het algemeen is een bidsprinkhaan een zitten-en-wachtenroofdier. Dit betekent dat hij op één plaats blijft en de omgeving afspeurt naar een mogelijke prooi. Als hij zijn prooi ziet, lopen sommige soorten er actief naartoe om hem te vangen. Andere soorten blijven wachten tot de prooi dichtbij genoeg is om te vangen.
Als bidsprinkhanen volwassen zijn, blijft het vrouwtje meestal op haar plaats terwijl het mannetje naar haar op zoek gaat. Het mannetje kan vliegen, terwijl de meeste vrouwelijke bidsprinkhanen dat niet kunnen. Het vrouwtje zendt een feromoon uit als ze klaar is om te paren. Het mannetje kan dit feromoon van zijn eigen soort al van kilometers afstand ruiken en zal naar haar toe vliegen.
Hoe zorg je voor een bidsprinkhaan als huisdier? Lees dit!
Gastsprinkhaan ontwikkeling en groei