De tijdspanne voor de evolutie van het geslacht Homo uit de laatste gemeenschappelijke voorouder is ruwweg 10 tot 2 miljoen jaar geleden, die van H. sapiens uit Homo erectus ruwweg 1,8 tot 0,2 miljoen jaar geleden.
De wetenschappelijke studie van de menselijke evolutie houdt zich meestal bezig met de ontwikkeling van het geslacht Homo, maar omvat meestal ook de bestudering van andere hominiden en homininen, zoals Australopithecus. De “moderne mens” wordt gedefinieerd als de soort Homo sapiens, waarvan de enige nog levende ondersoort bekend is als Homo sapiens sapiens.
Homo sapiens idaltu, de andere bekende ondersoort, is thans uitgestorven. Homo neanderthalensis, die 30.000 jaar geleden uitstierf, is soms geclassificeerd als een ondersoort, “Homo sapiens neanderthalensis”. Genetische studies suggereren nu dat het functionele DNA van moderne mensen en Neanderthalers 500.000 jaar geleden divergeerde.
Ook de ontdekte specimens van de soort Homo rhodesiensis zijn door sommigen geclassificeerd als een ondersoort, maar deze classificatie wordt niet algemeen aanvaard.
Vroegste fossielen van de soortEdit
Tot voor kort werd gedacht dat anatomisch moderne mensen voor het eerst in het fossielenbestand verschenen in Afrika ongeveer 195.000 jaar geleden. Studies van de moleculaire biologie suggereerden dat het tijdstip van divergentie van de gemeenschappelijke voorouder van alle moderne menselijke populaties bij benadering 200.000 jaar geleden was. Uit de brede studie van de Afrikaanse genetische diversiteit bleek dat de ǂKhomani San de grootste genetische diversiteit vertoonden van de 113 verschillende populaties die werden bemonsterd, waardoor zij een van de 14 “voorouderlijke populatieclusters” vormden. Het onderzoek plaatste ook de oorsprong van de moderne menselijke migratie in het zuidwesten van Afrika, nabij de kustgrens van Namibië en Angola.
In de jaren 1960 werd een archeologische site in Jebel Irhoud in Marokko gedateerd als ongeveer 40.000 jaar oud, maar in de jaren 2000 werd deze site opnieuw gedateerd. Men denkt nu dat hij tussen 300.000 en 350.000 jaar oud is. De schedelvorm is vrijwel identiek aan die van de moderne mens, hoewel de kaak verschilt.
De krachten van de natuurlijke selectie zijn blijven doorwerken op de menselijke populaties, met bewijzen dat bepaalde regio’s van het genoom in de afgelopen 15.000 jaar selectie vertonen.