Vraag: Hoe groot kunnen planeten worden?
Antwoord: In ons zonnestelsel hebben we drie soorten planeten: de binnenste aardse planeten, de gasreuzen en de ijsplaneten. Helaas is Pluto niet langer een planeet, dus daar zullen we het hier niet over hebben. We weten hoe groot onze planeten zijn, maar hoe groot kunnen planeten in andere zonnestelsels eigenlijk worden. Wat zijn de grootst mogelijke planeten?
Laten we beginnen met aardse planeten, zoals onze Aarde. We stellen de grootte van de aarde in op 1 aardstraal, en de massa op 1 aardmassa. We hebben gezien dat aardse planeten kleiner kunnen worden, met Mars en Mercurius, en astronomen hebben grotere aardse planeten ontdekt die om andere sterren draaien.
De grootste bekende rotsachtige planeet is vermoedelijk Gliese 436 c. Dit is waarschijnlijk een rotsachtige wereld met ongeveer 5 Aardmassa’s en 1,5 maal de straal van onze planeet. Verbazingwekkend genoeg zou deze planeet binnen de bewoonbare zone van zijn ster liggen.
Wat is de grootst mogelijke rotsachtige planeet? Hiervoor heb ik een e-mail gestuurd aan Dr. Sean Raymond, een postdoctoraal onderzoeker aan het Centrum voor Astrofysica en Ruimte Astronomie (CASA) van de Universiteit van Colorado. Dit is wat hij te zeggen had:
“De grootste “aardse” planeet wordt over het algemeen beschouwd als de planeet voordat je een te dikke atmosfeer krijgt, wat gebeurt bij ongeveer 5-10 Aardmassa’s (iets van 2 Aardstralen). Die planeten lijken meer op de aarde dan op Neptunus.”
Gasreuzen kunnen natuurlijk veel groter zijn. Jupiter is 317 keer zo zwaar als de aarde, en 11 keer zo groot. In Jupiter passen 1400 aardes.
De grootste planeet in het heelal (op het moment van dit schrijven) is TrES-4, die 1400 lichtjaar van ons vandaan staat in het sterrenbeeld Hercules. De planeet is 1,4 keer zo groot als Jupiter, maar heeft slechts 0,84 keer de massa van Jupiter. Met zo’n lage dichtheid noemden de media TrES-4 de puffy planet.
En nogmaals, hoe groot kunnen ze worden? Nogmaals, hier is Dr. Raymond:
“In termen van gasvormige planeten, zodra zij 15 Jupitermassa’s of zo bereiken is er genoeg druk in de kern om deuteriumfusie te laten ontbranden, zodat deze eerder als “bruine dwergen” dan als planeten worden beschouwd.”
Wat is de grootste planeet in het zonnestelsel?