HistoricEdit
Tijdens de Koude Oorlog waren de verhoudingen tussen de Eerste Wereld, de Tweede Wereld en de Derde Wereld zeer rigide. De Eerste Wereld en de Tweede Wereld stonden voortdurend tegenover elkaar door de spanningen tussen hun twee kernen, respectievelijk de Verenigde Staten en de Sovjet-Unie. De Koude Oorlog, zoals de naam al aangeeft, was in de eerste plaats een ideologische strijd tussen de Eerste en de Tweede Wereld, of meer specifiek, de VS en de Sovjet-Unie. Verschillende doctrines en plannen beheersten de dynamiek van de Koude Oorlog, waaronder de Truman Doctrine, het Marshall Plan (van de VS) en het Molotov Plan (van de Sovjet-Unie). De omvang van de tegenstellingen tussen de twee werelden wordt duidelijk in Berlijn, dat toen in Oost en West werd opgedeeld. Om te voorkomen dat de inwoners van Oost-Berlijn te veel zouden worden blootgesteld aan het kapitalistische Westen, plaatste de Sovjet-Unie de Berlijnse Muur binnen de eigenlijke stad.
De relatie tussen de Eerste Wereld en de Derde Wereld wordt gekenmerkt door de definitie zelf van de Derde Wereld. Omdat de landen van de Derde Wereld niet gebonden waren en niet afgestemd op zowel de Eerste Wereld als de Tweede Wereld, waren zij het doelwit voor rekrutering. In hun streven naar uitbreiding van hun invloedssfeer, probeerden de Verenigde Staten (kern van de Eerste Wereld) pro-Amerikaanse regimes in de Derde Wereld te vestigen. En omdat de Sovjet-Unie (kern van de Tweede Wereld) ook wilde uitbreiden, werd de Derde Wereld vaak een plaats voor conflicten.
Voorbeelden zijn Vietnam en Korea. Het succes lag bij de Eerste Wereld als het land aan het eind van de oorlog kapitalistisch en democratisch werd, en bij de Tweede Wereld als het land communistisch werd. Terwijl Vietnam als geheel uiteindelijk werd gecommuniseerd, bleef alleen de noordelijke helft van Korea communistisch. De Domino Theorie beheerste grotendeels het beleid van de Verenigde Staten ten aanzien van de Derde Wereld en hun rivaliteit met de Tweede Wereld. In het licht van de Domino Theorie zagen de V.S. het winnen van de proxy-oorlogen in de Derde Wereld als een maatstaf voor de “geloofwaardigheid van de verbintenissen van de V.S. over de hele wereld”.
HedenEdit
Het verkeer van mensen en informatie kenmerkt grotendeels de inter-wereld verhoudingen in de tegenwoordige tijd. De meeste doorbraken en innovaties vinden hun oorsprong in West-Europa en de V.S. en later dringen hun effecten wereldwijd door. Zoals beoordeeld door de Wharton School of Business van de Universiteit van Pennsylvania, waren de meeste van de Top 30 Innovaties van de laatste 30 jaar afkomstig uit voormalige Eerste Wereldlanden (b.v. de VS en landen in West-Europa).
De ongelijkheid tussen kennis in de Eerste Wereld vergeleken met de Derde Wereld is duidelijk in de gezondheidszorg en medische vooruitgang. Sterfgevallen als gevolg van met water verband houdende ziekten zijn in de “rijkere landen” grotendeels uitgebannen, terwijl zij in de ontwikkelingslanden nog steeds een “groot probleem” vormen. Malaria en tuberculose, ziekten die in de ontwikkelde landen van de eerste wereld goed te behandelen zijn, eisen in de ontwikkelingslanden van de derde wereld nodeloos veel levens. Jaarlijks sterven 900 000 mensen aan malaria en de bestrijding van malaria vertegenwoordigt 40% van de uitgaven voor gezondheidszorg in veel Afrikaanse landen.
De International Corporation for Assigned Names and Numbers (ICANN) heeft aangekondigd dat de eerste Internationalized Domain Names (IDN’s) in de zomer van 2010 beschikbaar zullen zijn. Het gaat onder meer om niet-Latijnse domeinen zoals Chinees, Arabisch en Russisch. Dit is een van de manieren waarop de informatiestroom tussen de Eerste en de Derde Wereld gelijkmatiger kan worden.
De verplaatsing van informatie en technologie van de Eerste Wereld naar verschillende Derde Wereldlanden heeft een algemene “aspir(atie) naar de levensstandaard van de Eerste Wereld” doen ontstaan. In de Derde Wereld is de levensstandaard lager dan in de Eerste Wereld. Informatie over de verhoudingsgewijs hogere levensstandaard van de eerste wereld komt via de televisie, commerciële advertenties en buitenlandse bezoekers aan hun landen. Dit leidt tot twee veranderingen: a) de levensstandaard in sommige Derde-Wereldlanden stijgt en b) deze informatie schept hoop en velen uit Derde-Wereldlanden emigreren – zowel legaal als illegaal – naar deze Eerste-Wereldlanden in de hoop die levensstandaard en welvaart te bereiken. In feite is deze emigratie de “voornaamste oorzaak van de bevolkingsgroei in de VS en Europa”. Hoewel deze emigraties in hoge mate hebben bijgedragen tot de globalisering, hebben zij ook trends als braindrain en problemen met repatriëring in de hand gewerkt. Zij hebben ook immigratie- en regeringslastproblemen veroorzaakt voor de landen (d.w.z., de Eerste Wereld) waar mensen naar toe emigreren.
Milieu-impactEdit
Sommigen hebben betoogd dat het belangrijkste bevolkingsprobleem voor de wereld niet de sterke bevolkingsgroei in bepaalde Derde Wereldlanden is, maar veeleer de “toename van de totale menselijke impact”. De impact per hoofd van de bevolking – de hulpbronnen die door elke persoon worden verbruikt en de afvalstoffen die door elke persoon worden veroorzaakt – varieert wereldwijd; het hoogst in de eerste wereld en het laagst in de derde wereld: inwoners van de V.S, West-Europa en Japan verbruiken 32 maal zoveel hulpbronnen en produceren 32 maal zoveel afval als de inwoners van de Derde Wereld. China is echter koploper in de totale uitstoot, maar de grote bevolking van dat land maakt de statistieken per hoofd van de bevolking lager dan die van meer ontwikkelde landen.
Als grootverbruikers van fossiele brandstoffen vestigden de landen van de Eerste Wereld de aandacht op milieuvervuiling. Het Kyoto-protocol is een verdrag dat is gebaseerd op het Raamverdrag van de Verenigde Naties inzake Klimaatverandering, dat in 1992 op de Wereldmilieutop in Rio werd goedgekeurd. Het stelde voor om de last van de bescherming van het klimaat te leggen bij de Verenigde Staten en andere landen van de eerste wereld. Landen die als ontwikkelingslanden werden beschouwd, zoals China en India, hoefden het verdrag niet goed te keuren, omdat zij eerder vreesden dat beperking van de uitstoot hun ontwikkeling verder zou afremmen.
Internationale betrekkingenEdit
Tot in het recente verleden werd weinig aandacht besteed aan de belangen van derdewereldlanden. Dit komt doordat de meeste geleerden op het gebied van de internationale betrekkingen afkomstig zijn uit de geïndustrialiseerde landen van de eerste wereld. Naarmate meer landen zich verder zijn gaan ontwikkelen, zijn de belangen van de wereld langzaam gaan verschuiven. De landen van de eerste wereld hebben echter nog steeds veel meer universiteiten, professoren, tijdschriften en conferenties, waardoor het voor de landen van de derde wereld erg moeilijk is geworden om legitimiteit en respect te verwerven met hun nieuwe ideeën en methoden om naar de wereld te kijken.
OntwikkelingstheorieEdit
Tijdens de Koude Oorlog ontwikkelden de moderniseringstheorie en de ontwikkelingstheorie zich in Europa als gevolg van hun economische, politieke, sociale en culturele reactie op het beheer van voormalige koloniale gebieden. Europese geleerden en beoefenaars van de internationale politiek hoopten ideeën te theoretiseren en vervolgens op basis van die ideeën een beleid te ontwikkelen dat ertoe zou leiden dat pas onafhankelijk geworden koloniën zouden veranderen in politiek ontwikkelde soevereine natie-staten. De meeste theoretici kwamen echter uit de Verenigde Staten, en zij waren niet geïnteresseerd in de ontwikkeling van Derde Wereldlanden volgens welk model dan ook. Zij wilden dat deze landen zich zouden ontwikkelen door middel van liberale processen van politiek, economie en socialisatie; dat wil zeggen dat zij het liberaal-kapitalistische voorbeeld van een zogenaamde “Eerste Wereldstaat” wilden volgen. De moderniserings- en ontwikkelingstraditie is dus bewust ontstaan als een (vooral Amerikaans) alternatief voor de marxistische en neo-marxistische strategieën die werden gepropageerd door de “Tweede Wereldstaten” zoals de Sovjet-Unie. Zij werd gebruikt om uit te leggen hoe zich ontwikkelende Derde Wereld staten zich op natuurlijke wijze zouden ontwikkelen tot ontwikkelde Eerste Wereld staten, en was gedeeltelijk gegrondvest op de liberale economische theorie en een vorm van Talcott Parsons’ sociologische theorie.