Een gids voor het telen, oogsten en in balen verpakken van hooi

In dat geval wordt het graan aan het eind van het eerste seizoen geoogst, terwijl het hooi meestal ongemaaid blijft tot het volgende jaar.

Als voor de groenteteelt in uw streek gewoonlijk irrigatie nodig is, zal het rendabel zijn uw hooiland dezelfde behandeling te geven. In semi-aride gebieden zoals de onze (met een gemiddelde neerslag van 14 centimeter per jaar), kunstmatig bewaterd opstanden opbrengst drie tot vier keer zo veel veevoeder als hun uitgedroogde tegenhangers. (Alfalfa, bijvoorbeeld, heeft 831 pond water nodig om een pond gedroogd hooi te produceren).

De meeste hooivelden zullen vijf jaar of meer bloeien zonder opnieuw in te zaaien. De enige zorg die gedurende die tijd nodig is, is het strooien van meststoffen wanneer dat nodig is en het periodiek oogsten van het gewas. Een mogelijke uitzondering: Uw plaats kan in een bepaald seizoen worden geteisterd door bladluizen of sprinkhanen… met rampzalige gevolgen. Of u onder dergelijke omstandigheden al dan niet spuit, is een gewetenskwestie. Als u ervoor kiest het niet te doen, kunt u uw verliezen aanzienlijk beperken door het hooi onmiddellijk na de aanval te snijden en het snel genoeg te drogen en op te slaan om het van totale vernietiging te redden.

Zelfs in een normaal jaar, wanneer U niet tegen een horde hongerig ongedierte oploopt, is de timing van de hooioogst zeer belangrijk. De reden hiervoor is dat naarmate de bloesems van het voedergewas zich ontwikkelen, de energie gaat zitten in het produceren van zaad en de voedingswaarde begint af te nemen. Peulvruchten moeten daarom op 10 tot 20 procent van de volledige bloei worden afgesneden voor een maximaal eiwit- en vitaminegehalte. Grashooi wordt volgens de kalender meestal iets later opgestoken (wanneer hangt af van het klimaat in uw streek), maar nog steeds tijdens de vroege bloei.

Drie stappen zijn betrokken bij het veranderen van een groen gewas in wat met recht hooi genoemd kan worden:

Maaien (gevolgd door gedeeltelijk drogen.)

Wieden (gevolgd door verder drogen.)

Hooi in balen persen of hooi stapelen.

Hoe u deze bewerkingen uitvoert, hangt af van de omvang van de oogst en de beschikbaarheid van geld, apparatuur en mankracht.

Vroeger werd hooi met een zeis gemaaid en met een vork (allemaal met de hand) opgestapeld en gestapeld. Tenzij het gaat om zeer kleine hoeveelheden (twee hectare of minder) veevoer of tenzij men zeer grondig is ingesteld op de romantische traditie is deze methode nu onpraktisch. (Iemand die goed met een zeis kan omgaan, zou echt eens een artikel over dit onderwerp moeten schrijven. Ik heb het oude werktuig uitgeprobeerd en beschouw het juiste gebruik ervan als een kunst).

Tegenwoordig wordt het meeste hooi gemaaid met een mechanische maaier die wordt aangedreven door een tractor of een paard. Het is waar dat het door een tractor aangedreven model twee of drie keer zo snel is, maar u kunt zijn ouderwetse tegenhanger voor bijna niets kopen (wie gebruikt er immers nog paarden?) en u zult hem vrij efficiënt vinden. De maaier (zie figuur 2 in de afbeeldingengalerij) maait een zwad van zeven voet en zou een hectare per uur moeten aankunnen. (Overigens, als paarden of muilezels niet beschikbaar zijn, kan dergelijk materieel worden getrokken door een tractor die op zeer lage snelheid rijdt).

Vers gemaaid hooi laat men drogen (bidden voor helder weer!) gedurende een halve dag tot drie dagen nadat het gemaaid is. Het wordt dan op een hoop gegooid, of in rijen geharkt. Het gereedschap dat meestal voor dit doel wordt gebruikt is de zogenaamde side delivery rake (zie figuur 3 in de fotogalerij), een ingenieus door paarden of tractoren getrokken apparaat dat de stengels in keurige kolommen veegt met de bladeren naar binnen gekeerd en de stengels naar buiten (om uniforme droging te bevorderen).

Het harken gaat vrij snel als je het eenmaal onder de knie hebt. Het is echter een beetje lastig, omdat twee gemaaide zwaden meestal moeten worden samengeworpen om een zwad van geschikte grootte te vormen voor het pekelen op het veld. Een vaste hand aan de teugels of het stuurwiel is vereist en versprekingen zullen waarschijnlijk hoon opleveren van naburige boeren, die veel amusement ontlenen aan amateuristische inspanningen (zoals ik tijdens mijn eerste zomer heb geleerd).

Het opgewaaide hooi laat men vervolgens drogen tot het meeste vocht verdampt is. Een eenvoudige test voor droogheid is om willekeurig genomen stengels te draaien en ze te onderzoeken op inwendige vochtigheid. Een andere methode is enkele stengels in een doosje te doen, samen met een paar theelepels zout. Schud het doosje krachtig gedurende ongeveer een minuut. Als het zout droog blijft, is het hooi klaar om te worden opgeslagen.

Nat hooi in balen persen of stapelen is niet alleen economisch onverstandig omdat het voer kan gaan schimmelen of rotten en geen enkel vee het in die toestand zal eten, maar ook ronduit gevaarlijk. Vocht in de stapel kan leiden tot zelfontbranding, een les die menig boer heeft geleerd bij het licht van zijn brandende schuur.

“Hooi maken als de zon schijnt” is de traditionele regel. Toch is een voorbijgaande regenbui op het hooiland niet zo erg als het vaak wordt voorgedaan. Wacht gewoon een dag of wat na de regenbui tot het oppervlak van het gemaaide voer is opgedroogd. Maak dan nog een ronde door het veld met de zijafvoerhark om de wiersen om te draaien zodat hun bodems kunnen drogen. Als u geluk hebt, zal er maar weinig van de fijne, uitgelezen bladeren en ander teder gebladerte “versplinteren” en afvallen. Een langdurige natte periode is echter een andere zaak, een tegenslag die een oogst kan ruïneren. Houd de weerberichten tijdens het hooien in de gaten, en – zoals opgemerkt, als u daartoe genegen bent – bid.

Gedroogd hooi kan worden opgeslagen in stapels of in balen. De gemakkelijkste manier om het voer te verzamelen voor het stapelen is om iemand een vrachtwagen te laten rijden of een aanhangwagen tussen de wiersen te laten trekken terwijl verscheidene helpers op de oogst vorken. Als u touwen op de lege laadbak van het voertuig legt en ze in een lus over de bovenkant van de afgewerkte hoop legt, is het lossen een eenvoudige kwestie van de uiteinden van de koorden aan een stilstaand voorwerp zoals een boom vastbinden en wegrijden.

Hooimijten moeten gebouwd worden om er als hooibergen uit te zien, en als u niet weet wat ik bedoel, zou u er goed aan doen een middag in een kunstmuseum door te brengen, met bijzondere aandacht voor de zaal waar de Hollandse meesters staan. Hoe groter de stapel hoe beter, want grote stapels hebben een kleinere verhouding tussen oppervlakte en volume en zakken snel in, waardoor regen niet kan binnensijpelen en het hooi ruïneren.

Ter compensatie van het gebrek aan smaak uit de Oude Wereld (wat alleen de meest veeleisende veehouder zal opmerken) heeft geperst hooi de voordelen dat het gemakkelijker te hanteren is, minder tijd en arbeid vergt om op te zetten, en minder opslagruimte inneemt. Het grootste nadeel is echter dat je een balenpers nodig hebt – een kleine fabriek op zich – die vaak duur is in aankoop en onderhoud. (Pas op voor “koopjes” … wij kochten een gebruikte touwbalenpers voor $200 en hebben daardoor veel grijze haren op ons hoofd gekregen).

Tenzij je genoeg gedroogd loof – zeg 15 tot 20 hectare – om de aankoop van een goede gebruikte balenpers te rechtvaardigen, zou ik voorstellen dat u ofwel uw hooi stapelen of huur een aangepaste operator om het persen voor u te doen. Een controle van de plaatselijke tarieven kan heel goed aantonen dat de dienst minder duur is dan het bezit van de nodige uitrusting.

Een slotopmerking die van bijzonder belang kan zijn voor gemeenten en andere groepen: In de meeste landelijke gebieden van dit land is het mogelijk om in de zomer wat bij te verdienen door hooi te “bucken” (balen van het veld halen en ze op een nette stapel leggen of op de zolder van een schuur zetten). Over het algemeen krijg je een vast tarief van zoveel cent per baal in de westelijke helft van het land en zoveel per uur in het oosten. We hebben ontdekt dat een bindploeg van een vrouwelijke bestuurder en drie mannen een gemiddelde van 500 balen per dag kan verwerken.

Voordat u mij een seksist noemt, bedenk dan dat elk van deze stevige blokken veevoer ongeveer 75 pond weegt. Ik herinner me nog goed de dag dat een van onze vrouwelijke leden besloot te helpen bokken terwijl de rest van ons om de beurt reed. Ze eindigde de middag in tranen van uitputting. Het is dat soort werk, en daarom zijn de meeste boeren meer dan bereid om iemand anders te betalen om het voor hen te doen. Maar voordat je jezelf verplicht om 10.000 balen te persen, probeer dan eerst een dag of twee op proef te werken … om er zeker van te zijn dat je het geld net zo graag wilt als dat je er arbeid voor moet verrichten.

Oorspronkelijk gepubliceerd: Juli/Augustus 1975

Geef een antwoord

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd.