Wie loopt het meeste risico op het ontwikkelen van paranoïde depressie en psychose?
Ervaring van langdurige stress is een risicofactor voor psychose en paranoia. Geriatrische patiënten lopen het meeste risico op paranoia bij depressie. Andere risicofactoren voor paranoia en depressie zijn:
- Horen tot een raciale of etnische minderheid.
- Lager opgeleid zijn.
- Hebben van een angststoornis.
- Hebben van een cluster A persoonlijkheidsstoornis diagnose.
Ook hebben mensen die ernstige depressieve symptomen ervaren, waaronder zelfmoordgedachten of -pogingen, en aanzienlijke beperkingen op het werk of op school, een grotere kans om een paranoïde depressie te ontwikkelen. Patiënten met een voorgeschiedenis van paranoïde depressie hebben ook meer zelfmoordpogingen, ziekenhuisopnames en een vroegere beginleeftijd van depressie in hun klinische voorgeschiedenis dan depressieve patiënten zonder paranoïde kenmerken.
Wat zijn de tekenen en symptomen van paranoïde depressie?
Mensen met een paranoïde of psychotische depressie zullen de symptomen van een depressieve stoornis vertonen:
- Erge, doordringende gevoelens van schuld of waardeloosheid.
- prikkelbaarheid of boosheid.
- vermoeidheid en slaapproblemen.
- problemen met eten en gewichtstoename of -afname.
- problemen met zelfverzorging en hygiëne.
- Significante beperking op het werk en op school.
- Sociaal isolement.
- Dachten aan zelfmoord.
- Zelfbeschadiging.
- Concentratieproblemen.
- Sluge bewegingen en gedachten.
Naast deze symptomen zullen mensen met een paranoïde depressie het volgende ervaren:
- Waanideeën.
- Hallucinaties.
- Wantrouwen en achterdocht.
- Hypochondrie.
Ook lopen mensen met een paranoïde depressie het risico ernstigere stoornissen te vertonen met slapen, eten en concentreren dan depressieve mensen zonder paranoïde kenmerken.
Hoewel paranoïde depressie een zeldzamere vorm van een depressieve stoornis is, hebben mensen die eraan lijden onevenredig hogere percentages van ernst van de symptomen en beperkingen in het functioneren.
Het is moeilijk voor clinici om paranoïde depressieve personen in klinische settings nauwkeurig te diagnosticeren. Recente studies geven aan dat het laten bevestigen van paranoïde ideaties of vermoedens door een familielid of goede vriend van de patiënt uiterst nuttig is voor clinici om een accurate diagnose te stellen.
Hoe worden paranoia en depressie behandeld?
Op zichzelf zijn paranoia en depressie gevaarlijke medische aandoeningen. Wanneer paranoia omslaat in een psychotische depressie, vereist de situatie snel medische hulp. Behandeling van milde tot matige depressie zonder psychotische kenmerken wordt meestal verlicht met een combinatie van SSRI’s of SNRI’s met therapie. Maar wanneer mensen naast een klinische depressie ook paranoïde trekken vertonen, krijgen ze vaak antipsychotica toegediend. Antipsychotische medicijnen worden gewoonlijk slechts voor een korte periode gegeven, totdat de symptomen van de depressie beginnen af te nemen.