Sommige nieuwe cementsoorten zetten uit door kooldioxide te absorberen, waardoor de koolstofvoetafdruk van het beton drastisch wordt verkleind.
Alternatieve vormen van beton met een zeer lage ingebedde energie komen ook steeds meer beschikbaar, zoals hennepbeton. Hierbij worden industriële hennepvezels gebruikt in combinatie met kalkhoudende bindmiddelen om kooldioxide vast te leggen voor de levensduur van het gebouw. Het is gebaseerd op een oude technologie, maar maakt gebruik van moderne productietechnieken om het kosteneffectief te maken.
NOOT: Het ontwerp van betonconstructies en de samenstelling van constructief beton moeten worden uitgevoerd door een voldoende gekwalificeerd persoon. Het materiaal in deze publicatie is geen vervanging voor professioneel advies – raadpleeg altijd een bouwkundig ingenieur.
Lager belichaamde energie met gerecycleerde inhoud
Beton bestaat uit drie hoofdbestanddelen: grof toeslagmateriaal (steen), fijn toeslagmateriaal (zand) en cement, waarbij water aan het mengsel wordt toegevoegd om de reactie te katalyseren die ervoor zorgt dat het hard wordt. De belangrijkste milieueffecten van beton zijn de uitstoot van broeikasgassen bij de cementproductie en de winning van grondstoffen. Door een deel van het cement te vervangen door afvalproducten kunnen de opgenomen energie en de broeikasgasemissies aanzienlijk worden verminderd. Deze worden “extenders” genoemd en zijn algemeen verkrijgbaar bij de meeste betoncentrales.
Het grove toeslagmateriaal en zand kunnen worden vervangen door gerecycleerde materialen, zoals gebroken beton, slakkenaggregaten en gerecycleerd zand. Dit vermindert het storten van afval, vermindert de ingebedde energie en kan de kosten verlagen (zie Ingebedde energie). Een gangbare benadering is het gebruik van 30% gerecycleerd aggregaat voor typisch structureel beton. Er is geen merkbaar verschil in verwerkbaarheid en sterkte, hoewel een bouwkundig ingenieur altijd het uiteindelijke mengsel moet specificeren. Het is mogelijk om tot 100% gerecycled grof toeslagmateriaal te gebruiken in beton onder gecontroleerde omstandigheden.
Recycling van metselwerk kan ook fijngemalen zand opleveren, net als andere industriële bijproducten zoals gemalen glas, vliegas, bodemas en slakzand. De eigenschappen van deze produkten kunnen echter de eigenschappen van beton veranderen, en moeten altijd met deskundige technische begeleiding worden gebruikt.
Portlandcementvervangers (ook wel ‘aanvullende cementgebonden materialen’ genoemd) zijn onder meer vliegas, gemalen hoogovenslak en silicafume, afvalmaterialen van andere fabricageprocessen. Nieuwe technologieën omvatten het gebruik van reactieve magnesia in combinatie met portlandcement. Er zijn verschillende mengsels van cementen beschikbaar, sommige met een hoog percentage extenders (tot 85%) ter vervanging van portlandcement. Het gebruik van deze extenders vermindert de uitstoot van broeikasgassen aanzienlijk.
De meeste batchfabrieken kunnen mengcementen leveren. In sommige kleinere installaties is het misschien niet haalbaar om twee cementsilo’s te hebben, of een extra silo voor vliegas of slakken, maar handmatig laden kan een optie zijn.
Slakkenaggregaten zijn gemakkelijk verkrijgbaar in gebieden dicht bij staalfabrieken, maar de vervoerskosten kunnen het gebruik ervan in meer afgelegen gebieden verhinderen. Om soortgelijke redenen zijn gefabriceerd zand en gebroken beton niet overal gemakkelijk verkrijgbaar.
Sloop en recycling
Hergebruik van beton is kosteneffectief, beperkt de hoeveelheid afval tot een minimum en vermindert de noodzaak om meer hulpbronnen van de aarde te gebruiken.
Sloopafval maakt 40% van al het gestorte afval uit.
Sloopafval naar stortplaatsen brengen is duur en schadelijk voor het milieu. Breekbaar beton kan in plaats daarvan worden gerecycled om economische en ecologische besparingen te realiseren (zie Afvalminimalisatie). Als sloopbeton gescheiden van andere sloopmaterialen wordt opgeslagen, kan een bruikbaarder product worden verkregen uit het vergruizen voor recycling tot nieuw beton.
Auteurs
Hoofdauteur: Dick Clarke, 2013
Bijdragende auteurs: Bernard Hockings, Caitlin McGee
Learn More
-
Volgende hoofdstuk – Isoleren van betonbekistingen