Geluk! – niet op uw gezondheid, maar op uw geheugen.
Drinken van alcohol na het leren van informatie blijkt het vermogen van de hersenen te bevorderen om die informatie later op te slaan en te onthouden, zo blijkt uit een studie over thuisdrinken in Scientific Reports. Het geheugenversterkend effect – dat reeds werd waargenomen in vroegere studies in het labo – hield verband met de hoeveelheid die iemand dronk: hoe meer alcohol, hoe beter het geheugen de volgende dag.
De auteurs van de studie, geleid door psychofarmacoloog Celia Morgan van de universiteit van Exeter, zijn er echter niet zeker van waarom alcohol het geheugen op deze manier verbetert. Zij gingen uit van de hypothese dat alcohol het vermogen van de hersenen blokkeert om nieuwe herinneringen op te slaan, en zo de hersenen vrijmaakt om de verse herinneringen die net zijn binnengekomen, zorgvuldig te coderen en op te slaan. Met andere woorden, nadat je begint te drinken, wordt je vermogen om nieuwe dingen te herinneren wankel, maar je geheugen van gebeurtenissen en informatie die voorafgingen aan dat drankje is misschien steviger dan normaal. Het hield niet helemaal stand – het toevoegen van een beetje geheime saus aan dit geheugen-verbeterende cocktail verhaal. Maar met ongeveer 38% van de wereldbevolking die aan de drank is, zijn de onderzoekers vastbesloten uit te zoeken wat alcohol met onze hersenen doet. Voor het algemeen belang, zo schrijven zij, moeten zij “de schade en de potentiële voordelen van deze alomtegenwoordige stof” evalueren.”
Voor de studie rekruteerden Morgan en collega’s 88 alcohol-liminerende volwassenen (tussen 18 jaar – dat is legaal in het VK – en 53 jaar). De experimentele procedure begon altijd rond 18 uur bij de deelnemers thuis en eindigde rond 10 uur de volgende dag. Onderzoekers testten hun geheugenprestaties ofwel voor en na het drinken ofwel zonder alcohol.
Lush gaming
In de eerste fase, de leerfase, begonnen de deelnemers rond 18 uur met een woordspel. Deelnemers luisterden naar 24 verzonnen woorden, 36 keer herhaald in verschillende volgordes. De nonsenswoorden leken op echte woorden, maar met extra letters, zoals ‘frenzylk’ in plaats van ‘frenzy’. Om ongeveer 19.00 uur stelden de deelnemers vervolgens hun geheugen op de proef door te kijken hoeveel van deze nieuwe woorden zij zich konden herinneren wanneer hen gedeeltelijke woorden werden gevraagd, zoals frenzy_ _.
Toen om ongeveer 20.00 uur, na de woordgekte, werd de helft van de deelnemers willekeurig aangewezen om te drinken. Ze mochten drinken zoveel ze wilden, zolang ze het maar bijhielden. De gemiddelde hoeveelheid alcohol die tijdens de avond werd geconsumeerd bedroeg ongeveer 82,6 gram, wat overeenkomt met bijna zes standaard US-drankjes (14 gram elk). De andere helft ging nuchter verder.
Om 22.00 uur, nadat sommigen aangeschoten waren, begonnen de deelnemers aan een andere geheugenuitdaging, deze keer met foto’s. Deelnemers zagen 128 afbeeldingen op een scherm en werden gevraagd om ze te classificeren als “binnen” of “buiten”. Een videocassette zou bijvoorbeeld een voorwerp voor binnen zijn, terwijl een giraffe beter buiten zou passen. Vervolgens zagen de deelnemers een wirwar van 192 afbeeldingen, waarvan sommige identiek waren aan die in de eerste set, sommige vergelijkbaar, en sommige compleet nieuw. Zo kon er bijvoorbeeld dezelfde giraffe zijn, een afbeelding van een giraffe in een andere positie, en een nog nooit eerder vertoonde afbeelding van een hoed. De deelnemers moesten ze correct sorteren als oud, gelijkaardig, of nieuw.
Daarmee was fase één voorbij. De drinkers konden blijven drinken als ze dat wilden, en alle deelnemers gingen naar bed wanneer ze wilden. Fase twee begon de volgende morgen om 10 uur. De deelnemers deden de woordentest opnieuw, en daarna de imagetest (deze keer met een lichtjes andere reeks van 192 beelden).
De onderzoekers verwachtten dat drinkers ’s morgens relatief beter zouden doen in het onthouden van de verzonnen woorden, vergeleken met hun avondscores en de scores van de nuchtere groep. Anderzijds verwachtten de onderzoekers dat de drinkers de beeldtest de volgende ochtend zouden verknallen, terwijl de nuchtere groep een behoorlijke recall zou hebben.
Hammered hypothesis
Ze hadden gedeeltelijk gelijk. De drinkers presteerden inderdaad beter bij de verzonnen woord uitdaging. De nuchtere groep vertoonde een heel lichte achteruitgang in het onthouden van de woorden tussen de avond- en ochtendtesten. Maar de drinkers scoorden de volgende ochtend statistisch significant beter dan ’s avonds – niet gewoon hetzelfde als ’s avonds. Dit wijst op het idee dat alcohol niet alleen helpt om vergeetachtigheid te verminderen; het kan ook vers gevormde kennis versterken en het geheugen verbeteren.
Toch waren de resultaten van de beeld-gebaseerde geheugenuitdaging niet zo kristalhelder. De drinkers deden het niet slechter dan de nuchtere mensen. Ze deden allemaal ongeveer hetzelfde in zowel de avond- als de ochtendtest.
Met alleen de resultaten van de woordentest, zouden onderzoekers geneigd kunnen zijn te denken dat alcohol het geheugen versterkte door het geheugencoderen in de hippocampus te verstoren, een gebied van de hersenen dat cruciaal is voor het geheugen. Maar zonder het bevestigende resultaat dat suggereert dat alcohol het beeldgeheugen na het drinken verstoorde, “moet deze bewering met voorzichtigheid worden gedaan,” concludeerden de onderzoekers.
De studie bevestigt wel de vroegere studies van drinken in het labo, die aantoonden dat alcohol het geheugen verbeterde. Dit suggereert dat onderzoekers meer natuurlijke drinkomgevingen kunnen gebruiken om de effecten van alcohol te bestuderen. In deze toekomstige studies kunnen onderzoekers de rol van slaap bestuderen. De onderzoekers merken op dat alcohol de slow wave sleep (SWS) kan verhogen, of diepe slaap, die ook cruciaal is voor het coderen en opslaan van het geheugen. Hun nieuwe hypothese is dus dat een door alcohol versterkt geheugen een gevolg kan zijn van een verhoogde SWS in plaats van interferentie met nieuwe herinneringen. Dat is voor de volgende ronde van soused science.
Scientific Reports, 2017. DOI: 10.1038/s41598-017-06305-w (Over DOI’s).