Erge, behandeling vereisende chronische zenuwpijn is een veel voorkomende aandoening, maar de beschikbare geneesmiddelen hebben, in het beste geval, slechts enige werkzaamheid. Omdat de mechanismen achter zenuwpijn grotendeels onbekend zijn, heeft de farmaceutische industrie grote tegenslagen ondervonden bij de ontwikkeling van nieuwe geneesmiddelen.
Vroeger werd aangenomen dat bepaalde sensorische neuronen alleen aangename tactiele gewaarwordingen doorgeven, terwijl andere gespecialiseerd zijn in het doorgeven van pijn. Bij chronische zenuwpijn kan normale aanraking pijn veroorzaken, maar hoe dit gebeurt is een mysterie gebleven. Wetenschappers van het Karolinska Institutet hebben nu ontdekt dat een klein RNA-molecuul (microRNA) in sensorische neuronen regelt hoe aanraking wordt waargenomen. Bij zenuwbeschadiging dalen de niveaus van dit molecuul in de sensorische neuronen, wat resulteert in verhoogde niveaus van een specifiek ionkanaal dat de zenuwcellen gevoelig maakt voor pijn.
“Onze studie toont aan dat aanraakgevoelige zenuwen van functie veranderen en pijn gaan produceren, wat kan verklaren hoe overgevoeligheid ontstaat,” zegt professor Patrik Ernfors van het Karolinska Institutet’s Department of Medical Biochemistry and Biophysics. “MicroRNA-regulatie zou ook kunnen verklaren waarom mensen zulke verschillende pijndrempels hebben.”
De medicijnstof gabapentine wordt vaak gebruikt om zenuwpijn te behandelen, hoewel het werkingsmechanisme niet bekend is. De nieuwe studie toont aan dat gabapentine in de tastgevoelige neuronen werkt en het ionkanaal blokkeert dat toeneemt wanneer het microRNA-niveau daalt. Toch reageert slechts ongeveer de helft van alle patiënten positief op de behandeling.
“Zenuwpijn is een complexe aandoening met verschillende onderliggende mechanismen,” zegt professor Ernfors. “Het interessante van onze studie is dat we kunnen aantonen dat het RNA-molecuul de regulatie regelt van 80 procent van de genen waarvan bekend is dat ze betrokken zijn bij zenuwpijn. Mijn hoop is dan ook dat geneesmiddelen op basis van microRNA op een dag tot de mogelijkheden zullen behoren.”
Het onderzoek werd voornamelijk uitgevoerd op muizen, maar ook geverifieerd in tests op menselijk weefsel, waar lage microRNA-niveaus konden worden gekoppeld aan hoge niveaus van het specifieke ionkanaal en vice versa, wat suggereert dat het mechanisme bij mensen hetzelfde is.
“Het is van vitaal belang dat we de mechanismen begrijpen die leiden tot chronische zenuwpijn, zodat we nieuwe behandelingsmethoden kunnen ontdekken,” zegt professor Ernfors. “De farmaceutische bedrijven hebben zich sterk geconcentreerd op stoffen die zich richten op ionenkanalen en receptoren in pijnneuronen, maar onze resultaten laten zien dat ze zich misschien op het verkeerde type neuron hebben gericht.”